Bazylia pospolita to popularna przyprawa. W starożytności wierzono w jej magiczne możliwości. Poświęcano ją bogini miłości oraz innym bogom i nazywano królewskim zielem. Dzięki swoim cennym składnikom poprawia ona proces trawienia, wpływa na lepsze samopoczucie, a także stymuluje serce do wydajniejszego funkcjonowania. 

Bazylia pospolita (Ocimum basilicum) określana też jako: „bazyliszka polska“, „bazylek ogrodowy“, „bazylia wonna“, „bazylijka zwyczajna“, a także „balsam“ to jednoroczna roślina należąca do rodziny jasnotowatych. Jej obszarem pochodzenia jest prawdopodobnie Afryka. Oprócz bazylii pospolitej najbardziej znane rodzaje to: bazylia czerwona, cynamonowa, grecka oraz tajska.

Obecnie nie rośnie dziko, a jest wyłącznie uprawiana. Roślina ma łodygę o kolorze czerwonawym, nakrzyżległe, błyszczące liście, bogate w nektar kwiaty oraz brązowej barwy owoce w formie niełupki. Aromat ziela jest korzenny, jednocześnie słodkawy oraz pikantny. Bazylia pospolita najlepiej rozwija się na żyznych, przepuszczalnych glebach o próchniczej strukturze. Potrzebuje dużo słońca i osłony przed wiatrem. Nadaje się do uprawy w przydomowych ogródkach. Jest miododajna.

Roślina świeża lub suszona wykorzystywana jest jako przyprawa do: zup, sosów, gulaszów, sałatek, twarożku, potraw mięsnych, rybnych, warzywnych, grzybów, makaronów, a także do majonezu i masła. Występuje w pesto. Używa się jej przy produkcji likierów oraz nalewek, jak również lodów. Dzięki swoim właściwościom prozdrowotnym znalazła zastosowanie w ziołolecznictwie. Olejek pozyskiwany z bazylii pospolitej jest składnikiem środków do higieny osobistej oraz perfum. Roślinę można rozmieścić w pomieszczeniach do odstraszania owadów.    

Składniki bazylii pospolitej

Bazylia pospolita zawiera witaminy: A, B6, B9, C oraz E. W skład rośliny wchodzą biopierwiastki, wśród których warto wymienić: żelazo, miedź, magnez, mangan, cynk, potas, wapń i fosfor. Olejek bazyliowy ma takie związki jak: terpinen, metylochawikol, limonen, cyneol, cytral, linalon, a także eugenol. Wśród substancji znajdujących się w zielu są również: flawonoidy, saponiny, chlorofil, garbniki, gorycze i kwas trionowy.     

To warto wiedzieć

Bazylia swoją nazwę wzięła od bazyliszka. Miała przed nim chronić, a także przed skorpionami oraz wężami. We Francji znana jest jako „królewskie ziele“. Dawniej we Włoszech panny, które chciały się wydać za mąż, wpinały ją we włosy, zachęcając w ten sposób kawalerów do ubiegania się o ich rękę.    

Bazylia poprawia funkcjonowanie układu trawiennego

Zawarte w bazylii składniki korzystnie działają na procesy trawienia. Wpływają na zwiększenie produkcji żółci, dlatego warto, żeby po ziele sięgały osoby z zaburzeniem funkcjonowania woreczka żółciowego i dróg żółciowych. Poprawiają perystaltykę jelit i zapobiegają zbytniej fermentacji w tych odcinkach przewodu pokarmowego. Dzięki temu niwelowane są: wzdęcia, uczucie ciężkości żołądka po posiłku oraz inne przykre i bolesne dolegliwości. Ziele wykazuje się też właściwościami rozkurczowymi i pomaga w pozbyciu się bolesnych kolek. Poza tym jest rośliną o niskim poziomie kaloryczności. Spożywanie bazylii pobudza produkcję śliny i wzmaga łaknienie. Roślina ma też działanie moczopędne.   

Spożywanie bazylii to skuteczny sposób na uspokojenie i lepszą pracę mózgu

Od dawna już wiedziano, że po spożyciu bazylii człowiek się uspokaja, odpręża i relaksuje. Znikają lęki i uczucie niepokoju. Dzieje się tak w wyniku działania na układ nerwowy substancji zawartych w zielu. Bazylia może być stosowana w przypadku zmęczenia zarówno na płaszczyźnie fizycznej, jak i psychicznej. Sprawia, że wracają siły, stres znika, a umysł zaczyna lepiej funkcjonować. Poprawia się pamięć, a także skupienie uwagi i koncentracja. Bazylia jest zalecana jako środek wspomagający leczenie depresji. Wpływa również na  niwelowanie zaburzeń snu.  

Bazylia może być stosowana zewnętrznie

Wyciągi z bazylii można też aplikować bezpośrednio na ciało. Roślina ma właściwości odkażające i przeciwzapalne, dlatego okłady na jej bazie warto stosować na zmniejszenie opuchlizny. Pomagają również w przypadku wystąpienia obrzęków oraz zmian skórnych. Bardzo dobrze nadają się do wcierania w ciało w przypadku trądziku. Pomagają na ugryzienia komarów. Masaż ekstraktami z bazylii ujędrnia skórę, powodując, że jest ona odświeżona, bardziej sprężysta, lepiej ukrwiona i zyskuje ładniejszy wygląd. Wyciągi na bazie ziela warto stosować w niwelowaniu skutków cellulitu. Wcieranie ich w ciało jest również skutecznym zabiegiem na rozgrzanie. Na infekcje jamy ustnej można stosować płukanki na bazie bazylii, gdyż ziele ma właściwości odkażające.       

Bazylia na poprawę zdrowia

•    Związki zawarte w bazylii, a zwłaszcza alejek eteryczny wykazują się właściwościami: przeciwbakteryjnymi, przeciwwirusowymi oraz przeciwzapalnymi.
•    Ziele wpływa na wzmocnienie układu odpornościowego.
•    Wyciągi z bazylii można wcierać w ciało w przypadku przeziębień i innych infekcji wirusowych, co przyspiesza proces leczenia.
•    Roślina wykazuje się działaniem przeciwkaszlowym.
•    Ekstrakty z ziela pomagają walczyć z grzybami oraz pasożytami bytującymi w ludzkim organizmie.
•    Przeprowadzane badanie potwierdzają, że substancje wchodzące w skład bazylii zwalczają wolne rodniki i dzięki temu mogą przeciwdziałać rozwojowi komórek nowotworowych.
•    Bazylia jest zalecana do spożycia osobom zmagającym się z cukrzycą.
•    Ziele warto stosować na złagodzenie migrenowych bólów głowy.
•    Bazylia korzystnie działa na serce pobudzając je do efektywniejszej pracy.
•    Regularne spożywanie rośliny zaleca się osobom, które uskarżają się na zaburzenia funkcjonowania nerek.
•    Bazylia łagodzi dolegliwości reumatyczne oraz nerwobóle.  

To warto wiedzieć

Od spożywania dużych ilości bazylii i wyciągów z niej powinny powstrzymać się osoby zmagające się z zaburzeniami:

– układu krążenia,
– ciśnienia,
– krzepliwości krwi.  

 

Opracował Jarosław Cieśla