Bo dobrze jest spożywać go zdrowemu, gdyż pomniejsza w nim zepsucie oraz pomnaża dobrą krew, a także daje jasność myśli. Przywraca także siły chorym, którzy prawie umarli na ciele; dzięki niemu nie wychodzi z człowieka nic niestrawionego, bo on daje dobre trawienie. – święta Hildegarda z Bingen.

Ta mało popularna roślina, z wyglądu przypominająca rumianek, znana jest i stosowana już od czasów starożytnych. Pochodzi z obszaru basenu Morza Śródziemnego. W średniowieczu bertram został odkryty na nowo dzięki Hildegardzie z Bingen, która uznała go za jedną z najważniejszych przypraw.

Święta Hildegarda zaleca, by stosować bertram przy następujących dolegliwościach:

• zaburzenia trawienia,
• zaflegmienie,
• niewydolność trzustki,
• biegunka tłuszczowa,
• niedokrwistość Addisona-Biermera,
• cukrzyca,
• błędy w diecie,
• niestrawność.

Składniki aktywne oraz słów kilka o inulinie

Bertram to przyprawa o korzenno-ostrym smaku. Surowcem leczniczym jest całe ziele, jednak najczęściej sięga się po sproszkowany korzeń, dodając go do ciężkostrawnych dań. Warto także posypywać nim sałatki, zupy, sosy czy kanapki.

Bogactwo fitoskładników czyni z bertramu naturalny lek wspierający działanie układu trawiennego.

Roślina zawiera alkaloidy, olejek eteryczny, żywice, cholinę oraz kwasy (chryzantemowy i pyretrowy). Korzenie mają aż 30% inuliny. Już sam ten wielocukier stymuluje wzrost korzystnej mikroflory jelit, poprawia odporność organizmu, reguluje poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, usprawnia pracę układu pokarmowego. Doskonale wpływa na pracę trzustki, dlatego diabetycy powinni zastanowić się nad włączeniem bertramu do codziennej profilaktyki zdrowotnej. Inulina wspomaga odchudzanie i poprawia przyswajanie minerałów.

Zastosowanie w weterynarii

Alkaloidy zawarte w bertramie mają silne działanie owadobójcze i przeciwpasożytnicze. 1 g sproszkowanych kwiatów bertramu przyjmowany raz dziennie przez 5 dni jest w stanie wytępić pasożyty układu pokarmowego takie jak: owsiki, glisty, tasiemce czy lamblie.

Nalewka przeciwko wszawicy

Na pasożyty zewnętrzne pomaga nalewka z bertramu, którą przygotowuje się następująco:

1 część surowca na 5–10 części spirytusu 70% macerować przez 2 tygodnie, a następnie przefiltrować. Stosować do przemywania skóry i wcierania we włosy. Uzyskanym preparatem przemywać skórę i wcierać we włosy.

Sproszkowanym korzeniem można posypywać miejsca żerowania owadów – alkaloidy paraliżują mięśnie pasożytów, powodując ich śmierć.

Dla sprawnego umysłu

Bertram przynosi korzyści także układowi nerwowemu. Poprawia pamięć i koncentrację, dlatego powinny po niego sięgnąć osoby pracujące intelektualnie. Oczywiście korzeń ten zaleca się w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych.

Kto powinien sięgnąć po bertram

Święta Hildegarda w swoich pismach zawarła informację, że bertram powinien być spożywany zarówno przez osoby zdrowe, jak i przewlekle chore. Mniszka używała sproszkowanego korzenia jako uniwersalnej przyprawy. Uważała, że nie może jej zabraknąć w żadnym posiłku. Niezastąpiony dla osób z zaburzeniami jelitowymi, z kłopotami trawiennymi, a także w przypadku obniżonej wchłanialności witamin czy minerałów, takich jak wit. B12, żelazo. Bertram pobudza wydzielanie soków żołądkowych, więc powinien się znaleźć w każdym ciężkostrawnym posiłku. Pobudza do działania trzustkę, wątrobę oraz gruczoły trawienne.

Agata Majcher