Kardamon to roślina przyprawowa, która charakteryzuje się korzennym i zarazem nieco gorzkawym smakiem. Zwykle jest stosowana jako dodatek do mięsa drobiowego i czerwonego. Dobrze komponuje się też ryżem i soczewicą. Ponadto bardzo często dodaje się ją do kawy i herbaty.

Warto odnotować, że poza wykorzystaniem w sztuce kulinarnej, kardamon może mieć też zastosowanie w wielu chorobach, gdyż wykazuje właściwości prozdrowotne. W tym miejscu trzeba jednak zauważyć, że w sprzedaży możemy spotkać dwa różne gatunki kardamonu – kardamon zielony (Elettaria cardamomum) i kardamon czarny (Amomum subulatum). Za kardamon prawdziwy uznaje się ten pierwszy. Co więcej, to właśnie ten gatunek ma dobrze udokumentowane właściwości zdrowotne, stąd niniejszy artykuł będzie poświęcony właśnie jemu.

Jak kardamon wpływa na zdrowie?

Na obecną chwilę naukowcy opublikowali wiele wyników badań, które dowodzą, że stosowanie kardamonu wiąże się z wieloma korzyściami zdrowotnymi. Pozytywny wpływ kardamonu na organizm człowieka wynika z obecności w nim różnych składników charakteryzujących się wysoką aktywnością biologiczną. Mowa tu przede wszystkim o związkach polifenolowych, które cechują się silnym potencjałem przeciwutleniającym. Wśród tej grupy cząsteczek można wymienić przede wszystkim: katechiny, kwercetynę, kaempferol, mirycetynę i kwasy fenolowe (np. kwas ferulowy, kwas p-kumarowy). Dodatkowo w kardamonie znajduje się olejek eteryczny składających się z takich związków, jak: 1,8-cyneol, terpineol, limonen, p-cymen, linallool, sabinen. W dalszej części artykułu omówiono konkretne właściwości prozdrowotne kardamonu.

Wpływ na układ sercowo-naczyniowy

Kardamon jest ważnym składnikiem pozwalającym wzmocnić nasz układ krążenia. W jednym z czasopism naukowych badacze opublikowali wyniki doświadczenia, które potwierdziły, że kardamon wykazuje działanie hipotensyjne, czyli obniżające ciśnienie krwi. Naukowcy zauważyli, że podawanie osobom z nadciśnieniem tętniczym sproszkowanego kardamonu w ilości 3 g na dobę spowodowało obniżenie skurczowego ciśnienia krwi aż o 19 mmHg. Dodatkowo eksperci odnotowali również redukcję rozkurczowego ciśnienia krwi na poziomie 12 mmHg. Wobec tych danych można jednoznacznie powiedzieć, że kardamon cechuje się bardzo wysoką skutecznością działania.
Kardamon wywiera też korzystny wpływ na profil lipidowy krwi. A mianowicie stosowanie kardamonu wiąże się z obniżeniem stężenia trójglicerydów we krwi. W tym temacie (w 2020 roku) zostały opublikowane dwie obszerne prace naukowe, które wykazały, że regularne spożywanie kardamonu może skutkować redukcją poziomu trójglicerydów aż o ok. 14–21 mg/dl. Takie działanie może przełożyć się na konkretny efekt kliniczny w postaci obniżonego ryzyka rozwoju chorób układu krążenia. Wynika to z tego, że wysokie stężenie trójglicerydów we krwi sprzyja występowaniu udarów mózgu i zawału mięśnia sercowego.

Kardamon na stłuszczenie wątroby

Jak pokazują dane literaturowe, kardamon to również obiecująca przyprawa dla osób zmagających się z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby (NAFLD). Na potwierdzenie takiego działania warto przywołać wyniki badań randomizowanych przeprowadzonych przez irańskich uczonych. Otóż odnotowali oni, że podawanie pacjentom ze stłuszczoną wątrobą 3 g kardamonu dziennie przyczyniło się do korzystnego obniżenia poziomu enzymów wątrobowych, a konkretnie aminotransferazy alaninowej (AlAT). Dodatkowo u badanych osób stwierdzono zmniejszenie poziomu stłuszczenia wątroby. Co więcej, stosowanie kardamonu skutkowało złagodzeniem stanu zapalnego w wątrobie. Dane te jednoznacznie wskazują, że stosowanie kardamonu przez osoby ze stłuszczoną wątrobą prowadzi do poprawy zdrowia tego narządu.

Kardamon łagodzi insulinooporność

Aktualny stan wiedzy wskazuje, że kardamon może być pomocny w łagodzeniu insulinooporności. Jak udowodnili badacze, stosowanie kardamonu wiąże się z obniżeniem wartości wskaźnika insulinooporności HOMA-IR. Oznacza to, że za sprawą związków obecnych w kardamonie komórki naszego ustroju skuteczniej wyłapują glukozę z krwi. Co więcej, potrzebne są mniejsze ilości insuliny, aby zredukować poziom cukru we krwi. Jest to o tyle ważne, ponieważ nadmiar insuliny – określany mianem „hiperinsulinemii” – może przyczyniać się do rozwoju wielu chorób metabolicznych.

Potencjalne działanie przeciwnowotworowe

Kardamonowi przypisuje się również właściwości przeciwnowotworowe. Doświadczenia przeprowadzone na liniach komórkowych dowodzą, że składniki znajdujące się w kardamonie wykazują zdolność do hamowania rozwoju komórek raka piersi. Trzeba jednak podkreślić, że w literaturze naukowej brakuje badań z udziałem ludzi, które mogłyby potwierdzić skuteczność takiego działania.

Właściwości przeciwpróchnicze

Istnieją pewne przesłanki wskazujące, że kardamon może wpływać korzystnie na zdrowie jamy ustnej. Dotychczas wykonane doświadczenia pokazują, że kardamon działa przeciwbakteryjnie i hamuje rozwój bakterii, takich jak Porphyromonas gingivalis i Prevotella intermedia. W tym miejscu należy podkreślić, że są to bakterie, które przyczyniają się do występowania chorób przyzębia. Co więcej, żucie nasion kardamonu skutkuje zwiększeniem pH śliny oraz płytki nazębnej i w ten sposób wpływa ochronnie na zęby i zapobiega próchnicy.

Przepis na napój kardamonowy

Aby włączyć do diety większe ilości kardamonu, niż są powszechnie stosowane, można przygotować na jego bazie napój. Aby go sporządzić, wystarczą trzy składniki: kardamon (pół łyżeczki zmielonych nasion), mleko lub napój roślinny (1 szklanka), miód (1 łyżeczka). Sposób przygotowania napoju kardamonowego jest bardzo prosty. W pierwszym kroku należy zalać kardamon podgrzanym mlekiem lub napojem roślinnym. Następnie całość zaparza się przez ok. 10–15 minut. Gdy napój przestygnie, dodaje się do niego miód.

Literatura
1.    Asbaghi O. i wsp.: Effect of green cardamom on lipoproteins, glycemic control and anthropometric parameters: A meta-analysis of randomized clinical trials. Clin Nutr ESPEN, 2020, 37, 24-33.
2.    Shekarchizadeh-Esfahani P. i wsp.: Effects of cardamom supplementation on lipid profile: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled clinical trials. Phytother Res., 2020, 34, 3, 475-485.
3.    Verma SK. i wsp.: Blood pressure lowering, fibrinolysis enhancing and antioxidant activities of cardamom (Elettaria cardamomum). Indian J Biochem Biophys., 2009, 46, 6, 503-506.
4.    Daneshi-Maskooni M. i wsp.: Green cardamom supplementation improves serum irisin, glucose indices, and lipid profiles in overweight or obese non-alcoholic fatty liver disease patients: a double-blind randomized placebo-controlled clinical trial. BMC Complement Altern Med., 2019, 19, 1, 59.;
5.    Daneshi-Maskooni M. i wsp.: Green cardamom increases Sirtuin-1 and reduces inflammation in overweight or obese patients with non-alcoholic fatty liver disease: a double-blind randomized placebo-controlled clinical trial. Nutr Metab., 2018, 15, 63.
6.    Kong W. i wsp.: Cardamonin induces G2/M arrest and apoptosis via activation of the JNK-FOXO3a pathway in breast cancer cells. Cell Biol Int., 2019.
7.    Souissi M. i wsp.: Antibacterial and anti-inflammatory activities of cardamom (Elettaria cardamomum) extracts: Potential therapeutic benefits for periodontal infections. Anaerobe, 2020.