Zaburzenia w fonacji, czyli w wydawaniu głosu spowodowane nadwyrężeniem krtani, są przypadłościami, które na pewno utrudniają codzienne życie. Jednak istnieją naturalne sposoby mogące temu zaradzić.

Zaburzenia artykulacji głosu, z towarzyszącą chrypką (choć nie zawsze się ona pojawia), nazywamy dysfonią. Może także wystąpić całkowita utrata głosu, zwana afonią. W artykule zostanie omówiona dysfonia czynnościowa, czyli rodzaj zaburzenia fonacji, które wystąpiło na skutek przeciążenia głosu na skutek np. długotrwałego krzyczenia. Nie da się przejść obojętnie wobec ostatnich wydarzeń w naszym kraju, w którym panuje podgrzana atmosfera. Reakcja niezadowolonej części społeczeństwa na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji eugenicznej znalazła ujście w licznych strajkach i manifestacjach w całym kraju. Protestujący ludzie nie żałowali strun głosowych, głośno dając upust niezadowoleniu, a w konsekwencji doprowadzając do dysfunkcji pracy krtani. Jak można w takich wypadkach w naturalny sposób sobie pomóc?

Dysfonia czynnościowa jest jedną z chorób krtani. Krtań, która została ostro podrażniona na skutek nadużycia głosu, jest zapalona, co skutkuje ostrym bólem, złym samopoczuciem oraz dyskomfortem w mówieniu i połykaniu. Może wystąpić kaszel lub chrypka. Objawem jest głos ochrypły, szorstki, jęczący lub skrzypiący. Krtań jest podrażniona i sucha.

Najlepiej wtedy nie nadużywać głosu i dać szansę na naturalną regenerację fałdów głosowych. W tym czasie warto prowadzić rehabilitację umożliwiającą szybki powrót do zdrowia.

Naturalne sposoby na regenerację krtani

Jakość głosu nie zależy jedynie od kondycji krtani – na jej pracę wpływa także sposób oddychania lub postawa ciała.

1. Oddychanie przeponowe

Przepona to najważniejszy mięsień oddechowy usytuowany na granicy klatki piersiowej i brzucha. Dzięki oddychaniu przeponą głos ma szansę szybciej powrócić do dawnej formy, a dzięki głębszemu oddechowi mówienie staje się łatwiejsze. Oddychanie przeponowe jest jedną z podstaw prawidłowej emisji głosu.

Jak oddychać przeponą?

Do ćwiczenia najlepiej wybrać czas spokoju i relaksu. Bez pośpiechu, powoli, przy wdechu, napełnij brzuch powietrzem jak balon, a przy wydechu – wypuść je. Wdech nosem, wydech ustami. Oddychaj świadomie, licz każdy wdech i wydech, rób codziennie 10 takich oddechów.

2. Postawa ciała

Ciało podczas emisji głosu powinno być swobodnie wyprostowane, garbienie się podczas mówienia wpływa na pogorszenie funkcji oddechowej. Głowa nie powinna być zbyt wysunięta do przodu, cofnięta ani przekrzywiona.

3. Nawilżanie dróg oddechowych to podstawa!

Ciepła woda z miodem świetnie nawilża gardło. Poleca się miód lipowy lub spadziowy z drzew iglastych. Można też dodawać miód do letnich naparów ziołowych i owocowych. Przy dysfonii zaleca się wypijanie dużej ilości letnich lub ciepłych płynów, by organizm był odpowiednio nawodniony. Ulgę przyniosą też inhalacje ziołowe poprawiające ukrwienie błony śluzowej dróg oddechowych. Do inhalacji warto stosować olejki: eukaliptusowy, tymiankowy, kamforowy lub sosnowy. Kolejną radą jest płukanie gardła wodą z solą lub naparami z szałwii lub rumianku. Dobre efekty daje np. płukanka z tymianku. Wystarczy zalać szklanką wrzątku łyżkę tego ziela, przykryć i odstawić na 10 minut, następnie napar odcedzić i wymieszać z łyżeczką oliwy. Ciepły napar wziąć do ust, potrzymać chwilę, następnie przepłukać gardło i wypluć.

4. Sposoby na pozbycie się chrypki

Przyczyną podrażnienia dróg oddechowych może być dym papierosowy (czego nie trzeba uzasadniać), a także napoje powodujące odwodnienie. Do takich napojów wywołujących chrypkę należy alkohol. Nerki, by go wydalić, zmuszone są do zużywania dużej ilości płynów. Podobnie jest z piciem wielu kaw czy herbat dziennie, które działają moczopędnie. Także napoje słodkie (zamiast nawadniać) dodatkowo wysuszają błony śluzowe. Pomieszczenia, w których na co dzień przebywamy (szczególnie podczas okresu zimowego), powinny być często wietrzone. Musi w nich także panować optymalna temperatura. Dobrą skuteczność dają nawilżacze powietrza, a w razie ich braku sprawdzi się rozwieszanie mokrych ręczników na kaloryferach.

5. Zioła nawilżające gardło

Istnieje wiele roślin leczniczych skutecznie przynoszących ulgę zapalonej krtani, nawilżających gardło i pobudzających wydzielanie śliny. Warto sięgać po wyciągi z imbiru lekarskiego, mięty pieprzowej, aloesu, tymianku czy prawoślazu. Zioła, oprócz działania nawilżającego, dodatkowo zapobiegają namnażaniu się wirusów i bakterii. Nie tylko picie łagodzących naparów ziołowych z miodem przynosi skuteczne rezultaty, warto jeszcze praktykować wcieranie w okolice szyi balsamów na przykład z wyciągu eukaliptusa.

Płukanka z prawoślazu

Łyżkę korzenia prawoślazu zalać połową litra wody i gotować przez 5 minut. Odwar można stosować do płukania gardła i jamy ustnej.

Napar z siemienia lnianego

Siemię lniane zalać gorącą wodą. Gdy ostygnie, dodać miód. Napar pić 2–3 razy dziennie.

Syrop z cebuli

Składniki:

• 4 średnie cebule,
• 4 ząbki czosnku,
• kilka goździków,
• 6–10 łyżek cukru.
  
  

Przygotowanie:

Cebulę pokroić na cienkie plastry, ułożyć na dnie słoika. Całość przekładać posiekanym czosnkiem i goździkami, zasypując warstwą cukru. Kontynuować aż do zużycia całej cebuli przeznaczonej na syrop. Gotową mieszankę odstawić w ciepłe i zacienione miejsce do momentu, aż cebula puści sok. Zazwyczaj trwa to kilka godzin.

Opracowała Agata Majcher