Z różnego typu usług medycznych Polacy korzystają dość regularnie. Daje się zauważyć coraz to większy wzrost świadomości skłaniający nas do życia w taki sposób, by nie tylko przetrwać, ale żyć jak najdłużej, ciesząc się zdrowiem i dobrym samopoczuciem. Radością napawa wzrost zainteresowania medycyną naturalną.

Czego można nam życzyć w aktualnych, nietypowych czasach? Przede wszystkim zdrowia. Dlatego w niniejszym przeglądzie przygotowałam kilka propozycji dla pań, które mogłyby pomóc uporać się z najbardziej popularnymi kobiecymi dolegliwościami. Kolejny artykuł powstanie z myślą o zdrowiu panów.

Dlaczego kobiety żyją dłużej

W Polsce w 2019 roku średnia długość życia kobiet wyniosła 81,8 lat, a mężczyzn – 74,1 lat. Najstarszą polską superstulatką (superstulatek to osoba, która osiągnęła wiek 110 lat lub więcej) jest żyjąca do dziś pani Tekla Juniewicz urodzona 10.06.1906 r. Dlaczego statystycznie kobiety żyją dłużej?

W większości krajów to kobiety, jako strażniczki miru domowego, żyją dłużej niż mężczyźni. To one częściej niż płeć męska wybierają (lub jest im narzucany) mniej ryzykowny sposób życia. Panowie pracują dłużej, często w cięższych warunkach, walczą na froncie, częściej na ich organizmy negatywny wpływ mają używki, które w bezpośredni sposób przyczyniają się do przedwczesnych zgonów. Panie z reguły pracują w mniej niebezpiecznych warunkach, szybciej przechodzą na emeryturę, za to zwykle na ich głowie pozostaje wychowanie potomstwa, nie mówiąc o rodzeniu dzieci, które jeszcze w średniowieczu dziesiątkowało kobiety.

Czy wiesz że…

…nie we wszystkich epokach dziejów ludzkości panie żyły dłużej niż panowie. W średniowieczu panowała nadumieralność kobiet, które w bardzo młodym wieku rozpoczynały współżycie płciowe. Średnia długość życia rodzących wynosiła 25 lat, gdy średnia długość życia nierodzących zakonnic to aż 52,5 lat. Mężczyźni żyli średnio lat 35. Kobiety zostawały matkami w wieku 15 lat i rodziły średnio co drugi rok. Długowieczność w średniowieczu była czymś wyjątkowym, a selekcja naturalna – bezwzględna. Śmiertelność noworodków i matek była bardzo wysoka, przetrwać mogły tylko bardzo odporne jednostki. Ludzie w wiekach średnich byli bardzo podatni na różne choroby zakaźne, osłabieni, niedożywieni i mieli niską odporność, najlepszą odpornością cieszyli się… schizofrenicy.

Panie częściej odwiedzają lekarza

Z badań statystycznych wynika, że to kobiety częściej korzystają z usług podstawowej opieki medycznej, porad specjalistycznych, stomatologicznych czy usług diagnostycznych. Zdrowiej też się odżywiają. Niezależnie od poziomu wykształcenia czy wysokości dochodów mężczyźni rzadziej chodzą do lekarza i rzadziej też niż kobiety się badają.


Na co najczęściej skarżą się kobiety

U kobiet częściej niż u mężczyzn występują: zmęczenie, zdenerwowanie, rozdrażnienie, bóle głowy czy bezsenność. Kobiety uskarżają się na różnego typu dysfunkcje hormonalne lub sytuacje związane ze szczególnym okresem życia (np. ciąża). W wielu przypadkach medycyna naturalna – fitoterapia, dietoterapia czy aromaterapia – odnoszą wspaniałe rezultaty w poprawie życia i zdrowia kobiet. Z ogromnego wachlarza możliwości wybrałam dla pań trzy godne uwagi preparaty.


Piwonia chińska (biała)

Biała piwonia (Paeonia lactiflora) to wieloletnia roślina z rodziny piwoniowatych o pięknych, dużych i pachnących kwiatach. Jest nie tylko uprawiana jako roślina ozdobna, ale także lecznicza. Pochodzi ze wschodniej Azji.

Surowcem leczniczym jest korzeń. Ekstrakt z korzeni piwonii jest chętnie dodawany do kosmetyków upiększających cerę. Wykorzystywany jest w leczeniu trądziku czy wyprysków. Kosmetyki z zawartością piwonii rozjaśniają cerę, opóźniają proces starzenia i chronią komórki skóry przed szkodliwym działaniem słońca.

Najcenniejszy jest zbawienny wpływ piwonii na układ hormonalny – leczenie dolegliwości hormonalnych u kobiet, zwiększa też płodność.
Korzeń białej piwonii zawiera fitoestrogeny, czyli związki o budowie chemicznej i funkcjach podobnych do estrogenu – głównego żeńskiego hormonu płciowego.

Paeonifloryna zwiększa aktywność aromatazy, enzymu odpowiadajacego za konwersję androgenów w estrogeny. Związek ogranicza również syntezę testosteronu – podstawowego męskiego hormonu płciowego. Korzeń piwonii jest surowcem wskazanym w leczeniu różnych zaburzeń hormonalnych objawiających się np.: wypadaniem włosów, łojotokiem czy nadmiernym owłosieniem.

W Chinach opracowano mieszanki pod kątem normalizowania zaburzeń hormonalnych i zwiększania płodności, w ich skład wchodzi korzeń piwonii i lukrecji gładkiej. Takie połączenie może być pomocne w dolegliwościach związanych z PCOS (zespół policystycznych jajników).

Korzeń maca – przyjaciel kobiet, strażnik dobrego samopoczucia

Maca (Lepidium meyenii) pochodzi z Ameryki Południowej, uprawiana jest w Andach na wysokości 3300-4500 m n.p.m. Jadalną część rośliny stanowi bulwiasty korzeń przypominający sporą rzodkiewkę, choć o nieco innych: kolorze, smaku i fakturze. Już starożytni Inkowie czerpali z uzdrawiających właściwości macy, która zapewniała im: energię, wigor, płodność i zdrowie. Ludy andyjskie od tysięcy lat – aż do dziś – wykorzystują korzeń maca jako pożywienie (dodając go do sfermentowanego napoju lub owsianki) i lekarstwo (np. w leczeniu chorób układu oddechowego czy chorób reumatycznych).

Co zawiera maca

Korzeń maca zwiększa ukrwienie narządów płciowych, ma właściwości adaptogenne, czyli niwelujące skutki stresu i umożliwiające adaptację organizmu do niesprzyjających warunków.

Zainteresowanie macą wzrosło na skutek doniesień, że roślina podnosi libido i poprawia płodność. Pod względem odżywczym korzeń maca jest bogaty w: błonnik, cukry (polisacharydy, oligosacharydy i monosacharydy), aminokwasy, witaminy (B1, B2, B3 C, E) i minerały (wapń, magnez, potas, cynk, mangan, fosfor, selen, sód, jod i miedź).

Poprawia libido

Cztery wysokiej jakości badania ze 131 uczestnikami potwierdziły, że przyjmowanie macy poprawiło pożądanie seksualne wśród osób badanych suplementujących macę przez co najmniej sześć tygodni. Wpływa korzystnie zarówno na zdrowie seksualne kobiet, jak i mężczyzn.

Łagodzi objawy menopauzy

Maca może przynieść korzyści kobietom przechodzącym menopauzę, pomagając złagodzić niektóre objawy: uderzenia gorąca, nocne poty czy problemy ze snem. Maca korzystnie wpływa zarówno na objawy psychologiczne, jak i funkcje seksualne u kobiet po menopauzie, jest w stanie zmniejszyć stany depresyjne i lęk związany z menopauzą już po sześciu tygodniach leczenia. Maca może także opóźnić menopauzę, chroni i wzmacnia strukturę kości, a także poprawia ich siłę i gęstość.

Równoważy poziom hormonów

Korzeń maca równoważy poziom estrogenu – żeńskiego hormonu płciowego odpowiedzialnego za regulację układu rozrodczego, kontroluje jego ilość w organizmie. Brak równowagi w tym hormonie może wywołać różne objawy, takie jak: wzdęcia, nieregularne miesiączki, przyrost masy ciała czy wahania nastroju. Zbyt wysoki lub niski poziom estrogenu może utrudnić zajście w ciążę.
W jednym z badań 34 kobietom we wczesnym okresie pomenopauzalnym podawano tabletki ze sproszkowaną macą lub placebo, dwa razy dziennie przez cztery miesiące. Maca nie tylko pomogła zrównoważyć poziom hormonów, ale także złagodziła objawy menopauzy – nocne poty czy uderzenia gorąca.

Poprawia płodność

Maca może pomóc, zwiększając płodność, jak również zmniejszając objawy związane z zespołem policystycznych jajników (PCOS): nadmierny porost owłosienia, przyrost masy ciała czy trądzik.
Nazywana jest „peruwiańskim żeń-szeniem“ – wpływa na wydolność organizmu, podnosi energię. Może pomóc w walce z depresją, poprawia pamięć i koncentrację.

Koniczyna czerwona – zioło polecane kobietom

W celu zminimalizowania dokuczliwości menopauzalnych wielu lekarzy zaleca kobietom terapię syntetycznymi hormonami, po której (po długim okresie stosowania) wiele kobiet zgłaszało poważne problemy zdrowotne, w tym incydenty sercowo-naczyniowe czy nowotwory piersi. Obecnie poszukiwane są alternatywne i bezpieczniejsze terapie, dzięki którym łagodzenie objawów menopauzy byłoby bezpieczniejsze.

Koniczyna czerwona

Bogatym źródłem izoflawonów (izoflawony to fitohormony należące do grupy flawonoidów, przyczyniają się do zachowania równowagi hormonalnej u kobiet) jest koniczyna czerwona (Trifolium pratense)  wykorzystywana w medycynie tradycyjnej w zwalczaniu m.in. objawów menopauzy.

Co zawiera koniczyna czerwona

Ma bardzo bogaty profil fitochemiczny. Oprócz 30 izoflawonów (np.: daidzyna, genistyna, daidzeina, glicyteina, genisteina, pratenseina, pseudobaptygenina, formononetyna, teksazyna, biochanina A) zawiera także glikozydy izoflawonowe, fenolokwasy (np. kwas kumarowy, kwas salicylowy), fitosterole (beta-sitosterol), saponiny i garbniki. Z mikroelementów warto wyróżnić: kobalt, cynk, molibden, miedź, mangan, żelazo, krzem, siarka, fosfor, potas, wapń, magnez oraz białka i tłuszcze.

W czym może pomóc kobietom koniczyna czerwona

Koniczyna czerwona minimalizuje menopauzalne uderzenia gorąca – w tym celu trzeba przyjmować ekstrakt z koniczyny czerwonej przez okres 6–12 miesięcy w dawce od 40 do 80 mg/dobę.

Dba o kości

Izoflawony (fitoestrogeny) w koniczynie czerwonej naśladują estrogen w organizmie. Istnieją badania, które wykazały związek między spożyciem izoflawonu a zmniejszonym ryzykiem osteoporozy. Badanie z 2015 roku przeprowadzone na 60 kobietach w okresie przedmenopauzalnym wykazało, że przyjmowanie 150 ml ekstraktu z czerwonej koniczyny zawierającego 37 mg izoflawonów dziennie przez 12 tygodni prowadziło do mniejszej utraty gęstości mineralnej kości w odcinku lędźwiowym kręgosłupa i szyi w porównaniu z grupą placebo.

Łagodzi objawy menopauzy

Wysoka zawartość izoflawonu w koniczynie czerwonej wpływa na zmniejszenie objawów menopauzy, takich jak uderzenia gorąca czy nocne poty. Badania wykazały, że 40–80 mg koniczyny czerwonej dziennie może pomóc złagodzić uderzenia gorąca u kobiet z ciężkimi objawami o 30–50 proc. Koniczyna czerwona wykazała również łagodną poprawę w innych objawach menopauzy, takich jak: lęk, depresja i suchość pochwy.

Ekstrakt z czerwonej koniczyny znalazł także zastosowanie jako surowiec poprawiający stan skóry i włosów
Z obszernej apteki natury możemy czerpać pełnymi garściami. Żyjmy w zdrowiu jak najdłużej, ciesząc się życiem i sprawnością przez długie lata.  

Opracowanie Agata Majcher