Kwas foliowy ma szczególne znaczenie dla kobiet chcących zajść w ciążę i tych, które już w ciąży są, ponieważ zapobiega on rozszczepowi kręgosłupa u dziecka.

W okresie płodowym substancja ta reguluje rozwój komórek nerwowych i odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Niezwykle ważną rolę kwas foliowy odgrywa w tworzeniu czerwonych krwinek, poza tym usprawnia metabolizm białek i tłuszczy.

Kwas foliowy jest magazynowany w dość małej ilości, więc w przypadku niewłaściwej diety i problemów z wchłanianiem jego niedobór może się pojawić bardzo szybko. Nie można go stosować razem z fenytoiną (lekiem na padaczkę), ponieważ zmniejsza efekt jej działania. Zbyt duże ilości kwasu foliowego mogą też prowadzić do niedoborów cynku. Osoby stosujące dietę wegetariańską powinny pamiętać, że kwas foliowy współpracuje z witaminą B12 i jeśli jej zabraknie, to wchłanianie go staje się mocno ograniczone.

Kwas foliowy jest bardzo nietrwały i wrażliwy na wysoką temperaturę, utlenianie i światło słoneczne. Warzywa po 10 minutach gotowania tracą do 84% zawartości kwasu foliowego (w przypadku kalafiora). Nawet przechowywanie warzyw w temperaturze pokojowej obniża jego zawartość.

Kwas foliowy – zwiększone zapotrzebowanie

Z badań wynika, że nawet 25% kobiet w ciąży ma poważny deficyt kwasu foliowego. Jest on także przekazywany dziecku podczas karmienia piersią. U kobiety pojawiają się niedobory, dlatego zaleca się suplementację. Kobiety stosujące doustną antykoncepcję, osoby przyjmujące niektóre leki (sulfonamidy, aspirynę, biseptol) i zwiększone dawki witaminy C, mogą mieć niedobór kwasu foliowego. Wraz z wiekiem pogarsza się jego przyswajanie i może się pojawić potrzeba suplementacji.

Kwas foliowy– skutki niedoborów

Niedobory kwasu foliowego prowadzą do anemii hemolitycznej lub megaloblastycznej, które wynikają z patologii w budowie i funkcjonowaniu krwinek czerwonych. Nie należy jednak stosować podwyższonych dawek kwasu foliowego jako remedium na anemię, bo wprawdzie cofa on jej objawy, ale (w odróżnieniu od witaminy B12) nie zapobiega neurologicznym powikłaniom. Ponadto niedobory kwasu foliowego mogą prowadzić do biegunek, osłabienia, zapalenia języka, zmian w osobowości, nerwowości, depresji.

Kwas foliowy – najlepsze źródła

Najlepsze źródła kwasu foliowego to: warzywa zielonolistne (kapusta, sałata, szpinak, natka pietruszki), drożdże piwne, wątróbka, żółtko jajka, ziarna zbóż, groch, fasola, soja i owoce cytrusowe.

Radosław Lesz