Lucerna siewna jest rośliną, której uprawą zajmowano się już w starożytności. Przede wszystkim znajdowała zastosowanie jako pasza dla zwierząt. Ze względu na zawartość wielu witamin i minerałów zyskała też uznanie w medycynie chińskiej i arabskiej. Spożywanie jej stymuluje układ immunologiczny, poprawia trawienie pokarmów, a obecne w niej substancje łagodzą objawy menopauzy. Jakie jeszcze właściwości ma lucerna siewna?   

Lucerna siewna (Medicago sativa L.) to roślina należąca do rodziny bobowatych. Pochodzi z krajów Afryki Północnej, wielu regionów Europy oraz niektórych obszarów Azji. Obecnie bytuje także w Australii, a także w Ameryce Południowej i Północnej. Jest uprawiana, jak też rośnie dziko w zaroślach i przydrożach. Okres jej kwitnienia przypada na: maj, czerwiec, lipiec, sierpień oraz wrzesień.

Ma prostą łodygę, którą porastają podłużne, ząbkowane liście. Ma fioletowe, groniaste kwiaty, a nasiona znajdują się w strąkach. Lucerna siewna kiedyś była uprawiana głównie na paszę dla zwierząt w postaci: siana, kiszonek oraz zestawów różnych traw. Do spożycia wykorzystuje się ziele świeże lub suszone. Kiełki lucerny można dodawać do: sałatek, zup, potraw pieczonych, czy też stosować na kanapki. Na jej bazie robi się także wywary, parzy herbatę i wytwarza soki. W ziołolecznictwie wykorzystuje się nasiona, ich kiełki, korzenie, a także liście lucerny siewnej.  

Lucerna siewna jest źródłem wielu cennych składników odżywczych wpływających na lepsze zdrowie

Warto spożywać lucernę ze względu na to, że ponad 300 substancji, które zawiera, przyczynia się do lepszego funkcjonowania organizmu. W jej składzie znajdują się witaminy: A, B1, B6, B9, B12, C, D, E oraz K. Nie brakuje również potrzebnych biopierwiastków, takich jak: żelazo, miedź, krzem, potas, wapń, magnez, mangan oraz fosfor. Wśród substancji bioaktywnych są również kwasy: szczawiowy, laurynowy, chinowy, maleinowy, jabłkowy, a także malonowy. W składzie lucerny siewnej znajdują się też: chlorofil, aminokwasy, alkaloidy, saponiny, kumaryny, puryny, terpeny, butanol, ketony, estry, alkohole i steroidy. Na właściwości przeciwzapalne tej rośliny wpływają takie flawonoidy jak: kwercetyna, luteolina, genisteina, tricyna, apigenina, a także kumestrol. Zioło zawiera też spore ilości błonnika oraz dobre jakościowo białko.    

Lucerna siewna to składniki o właściwościach antyoksydacyjnych

Zawarte w lucernie siewnej flawonoidy, karoteny, a także witaminy A, C oraz E wpływają na niszczenie nadmiaru wolnych rodników. Dzięki temu proces starzenia się organizmu jest zwalniany, a rozwój stanów zapalnych zahamowany. Zatem spożywanie lucerny wychodzi na zdrowie, a ryzyko wystąpienia przeziębienia, infekcji i różnych chorób – w tym nowotworowych – jest dużo mniejsze. Substancjami, które również wchodzą w skład tej rośliny, są  glukozynolany. To organiczne związki chemiczne o działaniu antyrakowym, które mogą zapobiegać wystąpieniu nowotworów: żołądka, płuc, przełyku, okrężnicy, odbytu, a także piersi i prostaty.   

Lucerna siewna usprawnia działanie układu trawiennego

Już od wieków stosowano napary z lucerny siewnej na poprawę trawienia i jego zaburzenia. Miały minimalizować zaparcia, a przede wszystkim pobudzać apetyt. W roślinie zawarty jest węglan magnezu, który pozwala na odkwaszanie organizmu, dzięki czemu zioło może wspomagać leczenie wrzodów żołądka. Poprawia też zdrowie organizmu poprzez właściwości usuwania z niego szkodliwych substancji.
Lucerna jest prawdziwą bombą witaminową oraz bogatym źródłem biopierwiastków. Co ważne, ma właściwości umożliwiające lepsze ich wchłanianie w organizmie. Dlatego warto, żeby spożywały ją osoby zmagające się z anoreksją, gdyż nie tylko wzmacnia apetyt, ale również może przyczynić się do zwiększenia ich wagi. Roślina zalecana jest także cierpiącym na anemię.

Wysoki poziom błonnika pokarmowego korzystnie wpływa na układ pokarmowy i lepszą perystaltykę jelit, wspomagając proces trawienia, reguluje stężenie cukru we krwi, zapewnia uczucie sytości, a także zapobiega: wzdęciom, zaparciom i innym zaburzeniom po jedzeniu.  
Lucerna siewna doskonale wpływa na kości i skórę

Substancje zawarte w lucernie siewnej takie – jak witamina K – pozwalają na krzepliwość krwi. Dlatego warto przyjmować napary z tej rośliny w przypadku ran skórnych. Komórki łatwiej się regenerują i proces leczenia trwa krócej. Poza tym skóra jest bardziej odżywiona i lepiej wygląda. Warto też stosować okłady z nasion ziela na miejsca po ugryzieniach owadów. Lucerna może też pomóc w niwelowaniu cellulitu. Spożywanie jej zalecane jest  osobom zmagającym się z ropniem. Pomaga też wzmocnić kości oraz zęby, a także tkankę łączną. Dlatego powinni po nią sięgać ludzie z chorymi stawami, zmagający się z osteoporozą, po złamaniach i pęknięciach kości oraz mających wrażliwe i kruche szkliwo zębów.    

Lucerna siewna wzmacnia odporność i zapobiega rozwojowi stanów zapalnych

Cenne składniki odżywcze zawarte w lucernie siewnej poprawiają zdrowie. Tkanki są bardziej odżywione, a narządy lepiej funkcjonują. Spożywanie wywarów tej rośliny dodaje energii i sił witalnych. Dzięki zawartym w niej antyoksydantom wpływa na spowolnienie starzenia się organizmu. Z tych powodów warto, żeby sięgały po nią osoby starsze oraz powracające do zdrowia po chorobach, zabiegach i operacjach. W krajach azjatyckich wywar z korzenia lucerny siewnej stosuje się do wzmocnienia odporności, a także w przypadku wystąpienia wysokiej gorączki, celem jej zbicia. Napary warto przyjmować w okresach wzmożonej podatności na infekcje wirusowe.
Spożywanie tej rośliny zaleca się w przypadku wystąpienia ostrych stanów zapalnych pęcherza, a także prostaty oraz w leczeniu dny moczanowej. Działają bowiem moczopędnie i pozwalają na usuwanie z organizmu soli kwasu moczowego.  

Inne właściwości lucerny siewnej

• Stymuluje układ nerwowy do prawidłowego funkcjonowania.
• Pozwala na lepszy i mocniejszy sen.
• Wykazuje właściwości przeciwgrzybicze.
• Powoduje mniejsze wchłanianie ,,złego" cholesterolu LDL z przewodu pokarmowego.
• Zalecana do spożycia osobom uskarżającym się na problemy z sercem oraz krążeniem.
• Dodaje energii, dlatego warto, żeby zioło to spożywali ludzie uprawiający aktywność ruchową, a także ciężko pracujący fizycznie i umysłowo.
• Łagodzi uciążliwe objawy w okresie menopauzy.
• Dzięki dużej zawartości witamin i biopierwiastków wpływa na prawidłowe funkcjonowanie płuc oraz serca, a także zapobiega ryzyku wystąpienia miażdżycy, nadciśnienia oraz cukrzycy. 
• Od wieków medycy arabscy stosowali lucernę siewną na ukąszenia skorpionów, a Chińczycy – na szkorbut.   

To warto wiedzieć

Od spożywania lucerny siewnej powinny powstrzymać się kobiety w ciąży. Nie jest ona też wskazana osobom przyjmującym leki przeciwzakrzepowe ze względu na obecność witaminy K, która wzmaga krzepliwość krwi, a także zmagającym się z artretyzmem oraz chorobami i schorzeniami autoimmunologicznymi. Lucerny nie powinny przyjmować osoby uczulone na rośliny należące do jej rodziny. Zioło to może też osłabiać działanie niektórych środków antykoncepcyjnych.

Opracował Jarosław Cieśla