Pyłek sosnowy

Natura tworzyła cud w postaci sosnowych drzew o wiecznie zielonym i nieśmiertelnym życiu przez tysiące lat, a źródłem tego życia jest ich pyłek – „plemnik sosny”. Pyłek sosny jest znany i stosowany w Chinach od blisko dwóch tysięcy lat jako lek i żywność. Wszystkie jego cechy sprawiają, że został koronowany na Króla Pyłków.

Po raz pierwszy był on opisany w Materia Medica dynastii Tang: „Pyłek sosny jest drobnym proszkiem jasnożółtym. Smakuje słodko z lekką goryczką i jest nietoksyczny”.  

Od tysięcy lat to surowiec tradycyjnego chińskiego jedzenia, takiego jak: ciasto sosnowe, knedle sosnowe i wino sosnowe. Jego wartość lecznicza w starożytnych Chinach jest związana głównie z chorobami skóry ze względu na lecznicze działanie pyłku i została uwzględniona w chińskiej farmakopei 2000.

Pyłek jako „plemnik” pręcików sosnowych jest źródłem życia i odpowiada za rozmnażanie się sosny. Po obu stronach komórek w kształcie oliwek znajduje się worek powietrzny. Każdej wiosny przez cały kwiecień poduszka powietrzna nadyma się automatycznie i dryfuje wraz z wiatrem. Lokalni rolnicy ręcznie zbierają wiechy sosnowe, gdy zmienią one kolor z zielonego na żółty. Pyłek sosny jest bogaty w różne składniki odżywcze i substancje czynne. Tak jak pyłek opadający na pręciki roślin może stanowić jakościowy skok w procesie życiowym roślin, tak ma on również wysoką wartość zdrowotną dla organizmu człowieka. 

Bogaty w błonnik pokarmowy (ligninę, celulozę, hemicelulozę itp.) proszek z pyłku sosny zawiera również: białko, aminokwasy (ponad 20 rodzajów, w tym osiem aminokwasów niezbędnych dla organizmu człowieka), tłuszcz, cukier, minerały (takie jak: potas, wapń, magnez, fosfor, siarka, chlor) i pierwiastki śladowe: krzem, stront, mangan, żelazo i selen. Zawiera również: kwasy organiczne, kwasy nukleinowe i witaminy – w tym C oraz E itp. Kwasy tłuszczowe obejmują: kwas linolowy, oleinowy, palmitynowy, alfa-linolenowy i inne nienasycone kwasy tłuszczowe. Pyłek sosnowy zawiera różnorodne flawonoidy, które mają działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwwirusowe, przeciwalergiczne, przeciwmiażdżycowe, obniżające poziom cholesterolu, przeciw promieniowaniu, przeciwnowotworowe, rozszerzające naczynia krwionośne i hamujące peroksydację lipidów. To także źródło: polisacharydów, hormonów, choliny, enzymów oraz inne bioaktywnych enzymów, takich jak: CAT, SOD, które mają działanie wymiatające wolne rodniki in vivo, opóźniając w ten sposób starzenie. Istnieje ponad 200 rodzajów substancji wywołujących wyjątkowe skutki, które mogą wpływać na funkcje fizjologiczne człowieka.

W tradycyjnej medycynie chińskiej (TMC) zioła klasyfikowane jako toniki jing są zwykle stosowane w przypadku osłabienia, wypalenia związanego ze stresem lub wyczerpaniem, zaburzeń równowagi seksualnej (niepłodność, niskie libido, zaburzenia erekcji itp.) lub w każdym przypadku, gdy zachodzi potrzeba głębokiego odmłodzenia i odżywienia. Jing to tradycyjna koncepcja zdefiniowana w TMC, która jest materialną podstawą naszego życia – może ona zostać transmutowana i przekształcona w nowe życie w procesie prokreacji. Jing to najbardziej rafinowana substancja w naszym organizmie, dlatego stanowi podstawę wszystkich naszych tkanek – zwłaszcza męskich i żeńskich płynów płciowych, a także plemników oraz komórek jajowych. Widzimy, że jing reprezentuje rezerwę lub zmagazynowaną energię ciała, która jest podzielona na dwa aspekty: prenatalny i postnatalny. Prenatalny jest tym, co genetycznie odziedziczyliśmy po naszych rodzicach i wynika z dziedzictwa genetycznego naszych rodzin. Okres poporodowy to to, co gromadzimy w ciągu naszego życia poprzez dietę i styl życia. Zatem widzimy, że jedna część naszej energii jing jest dziedziczona, a druga – w naszym życiu generowana. To nasza zdolność do generowania, oszczędzania i zachowywania tej energii decyduje o naszej wolności od chorób zwyrodnieniowych, a także o potencjalnej długości życia. Dlatego możemy powiedzieć, że jing ma ogromny wpływ na jakość i długość naszego życia. Energia jing może być odzwierciedlona w blasku i fakturze skóry, włosów, paznokci, języka i innych części ciała.  

Co najważniejsze, energię jing można zaobserwować w naszej płodności, sprawności seksualnej, kreatywności, popędzie, odwadze, woli, inspiracji i sile sportowej. Jing odgrywa również ogromną rolę w sile układu kostnego, a także w produkcji szpiku kostnego oraz komórek macierzystych.

Energia jing jest stopniowo konsumowana przez sam proces życia, a także przez stres, nadmierną aktywność i przepracowanie. Jednak dzięki odpowiednim ćwiczeniom, diecie i przyjmowaniu ziół tonizujących możemy uzupełnić i zachować tę energię. Taoiści wierzą, że rodzimy się z pewną ilością jing i kiedy ta energia się kończy – umieramy. Dlatego zioła, które mogą powodować gromadzenie się i odnawianie jing w organizmie, są czczone jako najwyższe środki wzmacniające długowieczność, a jednym z najbardziej cenionych jest pyłek sosny.

Pyłek sosnowy jest znany w tradycyjnej medycynie chińskiej z tonizowania wielu głównych narządów:

• płuc – pyłek sosnowy może wzmocnić układ odpornościowy i upiększyć skórę, ponieważ te dwa obszary są kontrolowane przez układ płuc w teorii medycyny chińskiej,
• nerek – proszek z pyłku sosny działa silnie odmładzająco na mózg, włosy, kości i układ hormonalny, które są kontrolowane przez nerki,
• wątroby – tabletka z pyłku sosny może skutecznie stymulować regenerację wątroby i regulować wydzielanie żółci, które jest kontrolowane przez układ narządów wątroby,
• serca – pyłek sosny może poprawić wytrzymałość układu sercowo-naczyniowego, podwyższyć poziom dysmutazy ponadtlenkowej we krwi i obniżyć poziom cholesterolu,
• śledziony – pyłek sosnowy może odżywić mięśnie i zwiększyć metabolizm, który jest regulowany przez układ narządów śledziony.

Pyłek sosny – korzyści, zastosowanie i skutki uboczne

Pyłek sosny pochodzi z różnych gatunków sosen, takich jak: Pinus massoniana, Pinus tabulaeformis, Pinus sylvestris.

Korzyści i zastosowania

Pyłek sosnowy jest od dawna szeroko stosowany do różnych celów zdrowotnych. Pyłek to:

• dodatek do żywności jako suplement diety,
• substancja opóźniająca starzenie,
• środek łagodzący zmęczenie,
• środek do pielęgnacji skóry,
• środek wspierający poziom testosteronu w organizmie człowieka, 
• substancja stosowana w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych i zaparciach,
• substancja działająca hepatoprotekcyjnie,
• środek utrzymujący zdrowie układu krążenia,
• antidotum na choroby prostaty.

Wartość odżywcza

Całkowita zawartość cukru w pyłku sosny wynosi około 17,71 proc.

Istnieją różne rodzaje cukrów, w tym cukry proste, oligosacharydy i polisacharydy. Najbardziej obiecujące polisacharydy pyłku mają silne działanie immunologiczne i przeciwnowotworowe.

Całkowita zawartość białka w pyłku sosny wynosi około 11,1 proc.

Jest to zawartość wyższa niż w jajach i taka sama (lub nieco wyższa) niż w wołowinie i kurczaku. Znaczna część tych białek to enzymy przyspieszające reakcję pyłu. Enzymy te odgrywają ważną rolę w procesach metabolicznych organizmu człowieka.

Aminokwasy

Pyłek sosnowy zawiera 20 rodzajów aminokwasów, z których siedem jest niezbędnych do życia człowieka. Są to: fenyloalanina, izoleucyna, leucyna, metionina, treonina, tryptofan i walina. Większość aminokwasów występuje w stanie wolnym. Z punktu widzenia żywienia wolne aminokwasy są łatwiej przyswajane przez organizm człowieka – zwłaszcza u dzieci i osób starszych.

Kwas nukleinowy

Może wspierać syntezę białek, kontrolować i regulować podział oraz wzrost komórek. Od urodzenia do śmierci jest on właśnie kontrolowany i regulowany przez kwas nukleinowy – to podstawa życia. Kwas nukleinowy ma za zadanie zapobiegać starzeniu się komórek i naprawiać te uszkodzone po przemianie materii. Pyłek sosny zawiera 48,65 mg kwasu nukleinowego w każdych 100 gramach, dlatego też jest jego naturalnym suplementem.

Witaminy

Witamina A, witaminy: B1, B2, B16, kwas nikotynowy, kwas pantotenowy, witaminy: C, D, E, P (rutyna), nikotynamid i ponad dziesięć rodzajów innych witamin.

Minerały i pierwiastki śladowe

Oprócz wapnia, potasu, chloru, sodu, magnezu, siarki, krzemu i innych minerałów istnieją również bardzo bogate pierwiastki śladowe, takie jak: żelazo, jod, miedź, cynk, mangan, kobalt, chrom, selen, bar etc.

Lipidy

Proszek z pyłku sosny zawiera lipidy: fosfolipidy, glikolipidy, kwas linolowy, kwas linolenowy i inne lipidy. A dodatkowo fitohormony, flawonoidy, rutynę, naturalne antybiotyki i auksyny. Rutyna ma silne i skuteczne działanie ochronne na ścianę naczyń włosowatych. Może chronić nasze ciało, zapobiegać krwawieniom oraz skrócić czas potrzebny do krzepnięcia krwi. Wzmacnia również skurcze serca i spowalnia tętno. Może być stosowany przy kołataniu serca, rumieniu i delikatnych naczynkach. Ma wpływ na krwotoki mózgowe, krwotoki siatkówkowe i choroby serca oraz może wzmacniać układ siatkowaty (zwłaszcza naczynia włosowate). Ten glikozyd jest skuteczny nawet w małych ilościach.

Związki opóźniające starzenie

Pierwiastki śladowe zawarte w proszku pyłku sosny, takie jak: flawonoidy, arginina, witamina C, E, karoten i selen, mogą zmiatać wolne rodniki in vivo, poprawiać aktywność enzymów antyoksydacyjnych (miedź, dysmutaza ponadtlenkowa cynku), hamują peroksydację lipidów, eliminują plamy starcze i opóźniają starzenie się komórek. Powodem, dla którego pyłek sosny działa przeciwstarzeniowo, jest to, że jego różnorodne aktywne składniki odżywcze mogą ze sobą współdziałać, regulować funkcje całego organizmu, utrzymywać witalność tkanek organizmu, utrwalać ich „inteligencję”, opóźniając tym samym procesy starzenia.

Działanie przeciwstarzeniowe pyłku sosny w hodowanych komórkach ludzkich i myszy badano w 2012 roku. Poza komórkami rakowymi większość komórek nie może się dzielić w nieskończoność. Można je podzielić tylko ograniczoną liczbę razy. Nazywa się to starzeniem replikacyjnym. Naukowcy odkryli, że pyłek sosny opóźnia starzenie się replikacji hodowanych komórek ludzkich. Odkryli, że pyłek sosny silnie wpływa na procesy zapamiętywania w testach aktywności neurologicznej. W swoim eksperymencie zauważyli również wzrost aktywności przeciwutleniającej i spadek cząsteczek związanych ze stanem zapalnym.

Właściwości przeciwutleniające

Przeciwutleniacze to substancje, które zapobiegają niekorzystnemu działaniu reaktywnych form tlenu. Jest to rodzaj substancji, które mogą pomóc w wychwytywaniu i neutralizowaniu wolnych rodników, eliminując w ten sposób uszkodzenie. Pasywna teoria starzenia utrzymuje, że starzenie się jest procesem losowym generowanym w organizmie przez czas. Najpierw pojawia się w enzymach, a następnie zmienia DNA i RNA, powodując w końcu katastrofę i śmierć. Ta przypadkowa zmiana polega na tym, że nagromadzenie uszkodzeń spowodowanych przez wolne rodniki tlenowe przezwycięża zdolność organizmu do naprawy, co prowadzi do zmian w różnicowaniu komórek, a nawet do ich utraty. Przeciwutleniacze in vivo są głównymi czynnikami eliminującymi te uszkodzenia i stabilizującymi różnicowanie komórek. Jeśli ten argument jest prawdziwy, zawartość i aktywność przeciwutleniaczy in vivo powinna być powiązana z długością życia gatunku.

Ponadto uszkodzenie DNA spowodowane reakcjami oksydacyjnymi może prowadzić do raka. Kilka enzymów przeciwutleniających, takich jak: dysmutaza ponadtlenkowa, katalaza, peroksydaza glutationu, reduktaza glutationu i S-transferaza glutationu, mogą chronić DNA przed stresem oksydacyjnym. 

Ponieważ przeciwutleniacze są związane ze starzeniem się człowieka i rakiem, zbadano właściwości przeciwutleniające sproszkowanego pyłku sosny i odkryto, że jego enzymy mają taką samą aktywność przeciwutleniającą jak kontrolne przeciwutleniacze. Pyłek sosny działa również przeciwzapalnie, co zmniejsza poziom molekuł związanych ze stanem zapalnym w stymulowanych komórkach w hodowli.

Testosteron

Zaletą proszku z pyłku sosny jako żywności funkcjonalnej jest jego równoważący wpływ na androgeny, takie jak testosteron lub DHEA-S. Chociaż pyłek sosny nie zawiera żadnych syntetycznych hormonów, ma dużą ilość brasinosteroidów. To specyficzne dla roślin pochodne 5α-cholestanu strukturalnie podobne do zwierzęcych hormonów steroidowych pochodzących z cholesterolu. Występują w małych ilościach w pyłku, nasionach, liściach i młodych tkankach wegetatywnych w naturalnych roślinach. Te naturalne hormony roślinne naśladują budowę i funkcję testosteronu, androstendionu, dehydroepiandrosteronu, androsteronu i epiandrosteronu. Brassinosteroidy zostały po raz pierwszy znalezione w pyłku Brassica napus. Badanie wykazało, że brasinosteroidy mają związek ze zwiększeniem syntezy kwasu nukleinowego i białka. 

Badania wpływu pyłku sosny na rozwój jąder i spermatogenezę dowiodły, że pyłek sosny ma działanie podobne do testosteronu i może wspierać rozwój jąder i spermatogenezę.

Odkryto również, że pyłek sosny może poprawić dysfunkcję osi podwzgórze–przysadka–jądra u starzejących się mężczyzn . Po podaniu pyłku sosny stężenie hormonów: luteinizującego, folikulotropowego i uwalniającego gonadotropinę w surowicy znacznie się zmniejszyło, natomiast poziom insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1) oraz testosteronu znacznie wzrosły.

Możliwe skutki uboczne i zagrożenia

Chociaż większość ludzi nie ma żadnych skutków ubocznych podczas przyjmowania pyłku sosny, to jednak alergicy mogą mieć reakcje uczuleniowe podczas jego przyjmowania. Dlatego osoby te powinny zachować ostrożność, a najlepiej, gdy najpierw wykonają test na wrażliwości.

Czy pyłek sosny przyspiesza u dzieci dojrzałość płciową?

Ponieważ pyłek sosny ma wysoką zawartość hormonu płciowego, niektórzy ludzie martwią się, że może on prowadzić do przedwczesnej dojrzałości seksualnej u dzieci. Jednak istnieją badania, które wykazały, że ilość hormonów płciowych zawartych w pyłku sosny jest podobna do ich ilości w mleku i innych codziennych pokarmach, które przecież nie powodują przedwczesnej dojrzałości seksualnej u dzieci.

Co najważniejsze, pyłek sosny różni się od pyłków zbieranych przez pszczoły, ponieważ jest zbierany mechanicznie, dlatego nie zawiera hormonów zwierzęcych, co czyni go znacznie bezpieczniejszym.

Działanie pyłku sosny

Odżywcze, adaptogenne, androgenowe, przeciwutleniające (m.in. podnosi poziom dysmutazy ponadtlenkowej, czyli SOD – silnego przeciwutleniacza – w sercu, wątrobie i mózgu), wzmacnia funkcje odpornościowe, poprawia funkcje endokrynologiczne, działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie, przeciwartretycznie, przeciwnowotworowo, cytostatycznie, przeciwcholesterolowo (obniża poziom cholesterolu), hepatotonicznie (stymuluje regenerację wątroby). Zasadniczo jest to silny ogólny tonik dla organizmu i jego funkcjonowania, a także bardzo odżywczy i wyjątkowo skuteczny androgen, który podnosi poziom testosteronu we krwi i równoważy stosunek androgenów do estrogenów.

Chemia 

Skład chemiczny pyłku sosny jest złożony. Częściowa lista pokazuje, że zawiera on 3–16 proc. wody, 6–28 proc. białka, 44 proc. węglowodanów, 4–10 proc. cukru, 2 proc. flawonoidów, 15–22 proc. aminokwasów, 1–20 proc. lipidów-steroli, w tym wiele: brasinosterodów, gibereliny, cytokininy i auksyny; różne polifenole, transferazę glutationową, pentakozan, narcyzynę, kwasy stearynowe, glikozyd izoramnetowy, 6-aminopurynę, sitosterol, kwas ursolowy, luteolinę, kwas palmitynowy, mio-inostitol-1-fosforan, fosfatydyloaminę, fosfatydyloglicerol, fosfatydylo-mio-inozytol, fosfatydyloserynę, bisfosfatydyloglicerol, ligninę, celulozę, hemicelulozę i różne ważne polisacharydy (tj. cukry) – z których dwa to arababinogalaktan i ksylogalakturonan. Arabinogalaktan jest cukrem złożonym (tj. polisacharydem) składającym się z wielu monosacharydów, które połączyły się w dość unikalny sposób, tworząc strukturę związku: L-arabinoza, D-galaktoza, L-ramnoza, D-ksyloza, kwas D-galakturonowy. Witamina D (2 i 3), testosteron, epitestosteron, androstendion, dehydroepiandrosteron, androsteron, magnez, selen, krzem, potas, wapń, żelazo, stront, fosfor, siarka, chlor, mangan oraz różne inne witaminy, minerały, aminokwasy.

Oprócz wszystkich innych leczniczych właściwości w tradycyjnej medycynie chińskiej jedną z największych zalet pyłku sosny jest to, że jest on wszechstronnym pokarmem bogatym w składniki odżywcze. Zawiera setki witamin, minerałów i enzymów, które odżywiają organizm. Na podstawowym poziomie. Pyłek jest szczególnie bogaty w witaminy z grupy B, aminokwasy – które są budulcem białka i silnie wpływają na produkcję neuroprzekaźników i nastrój – oraz witaminę D3, trudną do uzyskania z pożywienia, a jedynymi jej pewnymi źródłami są żółtka jaj, ryby i mięso. Pyłek sosny jest również bogaty w bardziej egzotyczne, aczkolwiek niezwykle ważne związki, takie jak kwasy nukleinowe (fragmenty naprawiające DNA) i dysmutaza ponadtlenkowa – między innymi silny przeciwutleniacz i środek chroniący komórki.

A najważniejszą oraz unikalną właściwością i zaletą pyłku sosny jest jego zdolność do harmonizacji, a także silnego odmładzania układu hormonalnego, co jest rzadką zdolnością w świecie roślin ze względu na zawarte w nim sterole roślinne. Sterole są w zasadzie sterydami roślinnymi pomagającymi rosnąć sośnie, co może również przynieść korzyści ludziom w zwiększaniu poziomu hormonów – w tym testosteronu. Na podstawie przeprowadzonych badań zawartość steroli ogółem w proszku pyłku sosny wynosi od 0,98 proc. do 7,67 proc. (1 sierpnia 2010 r., Suzhe Dong, Wstępne badanie jakości pyłku sosny) po przetestowaniu kilku typów i różnych źródeł pyłku sosny. Pyłek sosny jest najpotężniejszym androgenem w naturze, który zasadniczo przekształca się w substancję stymulującą produkcję testosteronu oraz estrogenów. DHEA (dehydroepiandrosteron) zawarty w proszku z pyłku sosny jest prekursorem nie tylko testosteronu, ale także estrogenu i progesteronu. Wszystkie te trzy hormony są istotne zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet – tylko w różnych proporcjach. Dlatego ważne jest, aby pamiętać, że pyłek sosny uważa się za zioło adaptogenne – zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet – przywracające równowagę w organizmie poprzez dostosowanie jego działania niezależnie od warunków. Pyłek sosny jest bezpieczny i niezbędny niezależnie od płci osoby, która go przyjmuje.

DHEA (dehydroepiandrosteron) jest najobficiej występującym i niezbędnym hormonem – prekursorem w ludzkim organizmie. Oznacza to, że jest to podstawowy surowiec, z którego organizm ludzki korzysta do produkcji innych niezbędnych hormonów. Brak równowagi lub niedobór poziomów DHEA może skutkować zaburzeniem lub zachwianiem całej produkcji hormonalnej organizmu. Poziom DHEA ma tendencję do obniżania się wraz z wiekiem. Wielu badaczy zakłada, że wiele oznak starzenia jest bezpośrednim odzwierciedleniem niższego poziomu DHEA w organizmie. To jest powód, dla którego pyłek sosny powszechnie uważa się za zioło przedłużające życie. DHEA jest wytwarzany w nadnerczach, a codzienny stres lub niezdrowa dieta mogą również wpływać na jego produkcję (nie tylko starzenie). Niski poziom DHEA często objawia się: obniżoną odpornością, niskim libido, depresją, pogorszeniem funkcji poznawczych, gromadzeniem się tłuszczu na ciele, i tak dalej.

Pyłek sosny ma tak wiele niesamowitych właściwości, że wiele osób decyduje się na „dzikie” zbieranie proszku z lokalnych drzew. Może to być niepraktyczne dla większości ludzi, chyba że mieszkasz na obszarze o dużym rozmieszczeniu drzew sosnowych. Powinniśmy jednak pamiętać o tym, że pyłek sosnowy powinien być zbierany z dzikich regionów wolnych od zanieczyszczeń, ponieważ nowoczesna industrializacja może doprowadzić do zanieczyszczenia pyłku sosnowego, a tym samym zaszkodzić naszemu organizmowi. 

Należy jeszcze zauważyć, że ziarna pyłku sosny są chronione przez twardą ścianę komórkową, aby mogły pozostać nienaruszone podczas procesu rozprzestrzeniania się z pąków szyszek za pośrednictwem wiatru. Twarda ściana komórkowa może uniemożliwić wchłanianie składników odżywczych do organizmu. Dlatego bardzo ważne jest, aby stosować pyłek sosny z przerwanymi ścianami komórkowymi. Można to uzyskać zazwyczaj za pomocą szybkiego przepływu powietrza. Proces pękania ścian komórkowych pozwala na znaczny wzrost biodostępności i wykorzystania składników odżywczych przez organizm.

Dlaczego ściana komórkowa pyłku sosny musi być pęknięta?

Pyłek sosny ma twardą ścianę komórkową przypominającą zbroję, która chroni wewnętrzne składniki odżywcze. Kiedy zanurzymy go w żrącym ługu lub wrzącej wodzie, ściana komórkowa pyłku sosny może pozostać niezmieniona. Eksperymenty wykazały, że ściana komórkowa pyłku sosny ma też bardzo dużą odporność na promieniowanie radioaktywne. Również sok trawienny ludzkiego ciała nie jest w stanie strawić ściany komórkowej pyłku sosny. Dlatego konieczne jest rozbicie ściany komórkowej, aby lepiej wchłonąć wewnętrzne składniki odżywcze.

Pyłek sosnowy jako zioło adaptogenne

W kwietniu każdego roku sosny wytwarzają magiczny proszek adaptacyjny z męskich wiech na każdej gałęzi. Ten żółty proszek to właśnie nic innego jak pyłek sosny, który jest bardzo korzystny dla ludzkiego  organizmu. Pyłek sosny uważa się za zioło adaptogenne, czyli takie, które może uzupełnić dokładnie to, czego potrzebuje ludzki organizm, i odpowiednio wyleczyć cierpienie różnych części ciała. 

Pyłek sosnowy jako suplement androgenowy

Pyłek sosny ma kolejną ważną zaletę jako androgen, który równoważy poziom testosteronu – tak jak to się odbywa, gdy mamy 20 lat. Co ważniejsze, to źródło testosteronu jest naturalne. Pyłek sosny może zwiększyć poziom testosteronu we krwi i zrównoważyć stosunek androgenu do estrogenu, ponieważ to męskie plemniki kiełkują z sosny, a zatem zawiera on fitosterole, które początkowo przyczyniają się do wzrostu drzew. Hormonalne i adaptacyjne korzyści proszku pyłku sosny przyczyniają się do zdrowia prostaty (łagodny rozrost gruczołu krokowego – BPH) i mogą potencjalnie zapobiegać rakowi piersi i prostaty oraz hamować wzrost, a także proliferację komórek rakowych.

Niektórzy ludzie mogą błędnie pomyśleć, że tylko mężczyźni potrzebują pyłku sosny, a kobiety nie, ponieważ zawiera on androgeny. Ten pogląd jest błędny, ponieważ pyłek sosny ma w składzie fenyloalaninę, która jest związana z neuroprzekaźnikami w mózgu. Fenyloalanina przyczynia się do wzrostu dopaminy, która jest prekursorem lewodopy. Lewodopa była badana w wielu eksperymentach, a ich wyniki pokazują, że może pomóc kobietom w osiągnięciu orgazmu. Ponadto proszek z pyłku sosny zawiera również argininę, która może skutecznie wspierać libido mężczyzn i kobiet oraz uwalnianie hormonów. Kobiety mogą również mieć niedobór testosteronu, co prowadzi do braku pożądania seksualnego, zmęczenia, depresji, zaburzeń snu i jego złej jakości oraz innych problemów. Dlatego widzimy, że równowaga poziomu testosteronu u kobiet jest również kluczowa.

Jest to ważne, gdy kobiety wchodzą w okres menopauzy. Ponieważ w tym okresie poziom testosteronu u kobiet znacznie spadnie, co prowadzi do spadku ich pożądania seksualnego i częstych zmian emocjonalnych. To objawy, które określamy jako „kryzys wieku średniego”. Pyłek sosny jest odpowiednim suplementem, aby pomóc kobietom złagodzić objawy menopauzy i zapewnić im bardziej komfortowe wrażenia. 

Krótko mówiąc, pyłek sosny jest silnym źródłem naturalnych androgenów, w tym substancji naśladujących testosteron i androgeny, jest doskonałym źródłem składników odżywczych (zwłaszcza aminokwasów, witamin i minerałów), a także jest doskonałym ogólnym tonikiem dla organizmu ludzkiego przydatnym w zapobieganiu lub łagodzeniu szeregu chorób typowych dla starzenia.

Nauka 

Biorąc pod uwagę bogatą historię pyłku w Chinach, to badania nad pyłkiem sosny na Zachodzie są wciąż w powijakach. Niemniej jednak u początków nowego tysiąclecia zaczyna być odkrywany jako ważny środek odżywczy i leczniczy. Świadomość, że jest to silny fitoandrogen (czyli roślina zawierająca prekursory testosteronu), prawdopodobnie zrobiła najwięcej w kwestii wzbudzenia zainteresowania. 

Pyłek sosny zawiera duże ilości steroli, substancji podobnych do steroidów, które są wyjątkowo silne.

W istocie to sterydy roślinne. Rośliny na ogół zawierają pięć głównych steroidów (są oczywiście inne, ale uważa się je za wtórne związki steroidowe, tj. substancje chemiczne, takie jak testosteron).

Pięć głównych to:

• auksyny,
• cytokininy,
• gibereliny,
• brasinosteroidy
• etylen.
  
  

Sterydy roślinne wzbudziły zainteresowanie w rolnictwie komercyjnym, ponieważ ich stosowanie silnie stymuluje wzrost roślin. Takie sterydy roślinne są często bardzo silne. Brassinolid (odkryty dopiero w 1979 r.) jest silnym stymulatorem wzrostu – zaledwie jeden nanogram (jedna miliardowa grama) zastosowany do kiełków fasoli może znacznie zwiększyć ich wzrost. Brassinolid (i inne brasinosteroidy) to zasadniczo testosteron dla roślin, a jego stosowanie powoduje hiperwzrost roślin rolniczych.

Brasinosteroidy są bardzo aktywne i niezbędne do wzrostu oraz rozwoju roślin. Do tej pory znaleziono ponad trzydzieści różnych rodzajów brasinosteroidów – wiele z nich znajduje się w pyłku sosny w tym trzy dość silne: brasinolid, kastasteron i tyfasterol. Co ciekawe, mają one bardzo podobną budowę do zwierzęcych hormonów steroidowych i są wysoce aktywne biologicznie. Większość rodzajów pyłków zawiera ich duże ilości.

Ze względu na ich silną aktywność biologiczną w roślinach, w ostatnich latach zaczęto badać wpływ tego rodzaju steroidów roślinnych na zdrowie i choroby ludzi. Stwierdzono, że dwie formy brasinosteroidów brassinolidów wzmacniają funkcję mikrosomów wątroby – mają one kluczowe znaczenie dla transformacji i bezpiecznego usuwania ksenobiotyków, czyli obcych substancji chemicznych dostających się do organizmu.

Brassinosteroidy, takie jak brasinolid i kastasteron, wykazują działanie przeciwwirusowe (czasami o wyjątkowej sile) przeciwko wielu wirusom. Wśród nich są wirusy opryszczki pospolitej typu 1 (HSV-1), wirusy odry i grypy. Stwierdzono, że są one od dziesięciu do osiemnastu razy silniejsze niż rybawiryny (główny farmaceutyczny lek przeciwwirusowy).

Badania in vivo wykazały, że związki brasinosteroidów zapobiegają HSV-1 w sposób zależny od dawki bez cytotoksyczności – to znaczy bez szkodliwego wpływu na zdrowe komórki. 

W badaniach laboratoryjnych stwierdzono, że kastasteron (zaraz za nim znajduje się epibrasynolid) jest najbardziej aktywnym brasinosteroidem przeciwko typowym odmianom raka piersi i prostaty w stężeniach mikromolarnych (tj. w bardzo małych dawkach), również bez wpływu na zdrowe komórki. Jego stosowanie hamuje wzrost komórek rakowych i zatrzymuje ich proliferację. Uważa się, że brasinosteroidy są wysoce nowatorskimi związkami steroidowymi o unikalnym działaniu przeciwnowotworowym, a jednocześnie charakteryzują się bardzo niską toksycznością.

Stwierdzono, że epibrazynolid, inny steroid z tej grupy, zmniejsza aktywność 5-alfa reduktazy. 5 Alfa-reedukataza w enzymie, który działa na testosteron, przekształca go w silniejszy androgenowy DHT. Istnieją dowody na to, że nieprawidłowe poziomy DHT są związane z przerostem prostaty i wypadaniem włosów w wieku średnim. Obecnie naukowcy badają jego skuteczność w leczeniu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego (BPH) i wypadania włosów związanego z androgenami.

Wczesne badania wskazują, że brasinosteroidy mogą być skuteczne nie tylko w leczeniu raka, ale także choroby Alzheimera, choroby Huntingtona, osteoporozy wywołanej steroidami, zaburzeń różnicowania płciowego, hiperadrenokortycyzmu związanego z nadmiarem steroidów płciowych, zespołu niewrażliwości na androgeny, astmy niewrażliwej na glukokortykoidy, zaćmy wywołanej steroidami i niedoboru oksydoreduktazy p450. Wykazali pewną skuteczność w obniżaniu poziomu cholesterolu w surowicy.

Pyłek sosny zawiera również bardzo wysokie stężenia innej rodziny steroidów roślinnych zwanych giberelinami. Są to hormony roślinne, które są szeroko rozpowszechnione w świecie roślin; dotychczas zidentyfikowano ich siedemdziesiąt pięć. Stymulują początkowe etapy kiełkowania, znacznie przyspieszając wzrost sadzonek. Rośliny z normalnej żywności, spryskane na przykład GA3, wykazują hiperwzrost – znacznie zwiększają swój rozmiar.

Gibereliny, również silnie działające przeciwzapalnie, zmniejszają uwalnianie kwasu arachidonowego; zmniejszają tworzenie się leukotrienów, tromboksanów, prostaglandyn i prostacykliny (wszystkie zaangażowane w stan zapalny) i zwiększają stabilność lizosomów. Zwiększają aktywność cyklicznych AMP i GMP, które hamują stymulację limfocytów i uwalnianie histaminy i enzymów lizosomalnych. Wykazują też aktywność przeciwnowotworową. Okazały się skuteczne w leczeniu łuszczycy i opryszczki pospolitej. Badania in vivo wykazały, że gibereliny (zwłaszcza GA3 i GA7) są wysoce skuteczne w miejscowym leczeniu oparzeń, ran, zakrzepowego zapalenia żył, zapalenia oskrzeli, otwartych złamań, wrzodów trawiennych, aftowych wrzodów i odleżyn.

Ich wpływ na prostatę jest złożony. Zwykle działają jako regulatory prostaty, a nie tylko zmniejszają stan zapalny. Jeśli prostata jest powiększona, mają tendencję do zmniejszania jej rozmiaru, jeśli zaś jest zbyt mała (jak w przypadku kastracji samców szczurów), zwiększają jej rozmiar lub zapobiegają atrofii. Dawkowanie 1 mg GA4 spowodowało w jednym badaniu na ludziach znaczące zmniejszenie przerostu prostaty w ciągu godziny od podania!

Ale gibereliny również wzbudzają zainteresowanie, ponieważ są strukturalnie bardzo podobne do testosteronu – tak bardzo, że wiążą się z receptorami testosteronu w ludzkim ciele. Fizjologiczne działanie testosteronu jest zatem naśladowane przez gibereliny. Są one w istocie substancjami naśladującymi testosteron, a zatem związkami androgenopodobnymi. Tak jak androgeny ludzkie stymulują wzrost zarówno roślin, jak i zwierząt. Wykazują działanie zarówno anaboliczne, jak i zwiększające libido, działają jako tonik nadnerczy i przysadki oraz są uważane za androgenne i gonadotropowe. Ze względu na działanie nadnerczy i przysadki stymulują produkcję androgenów, a w organizmie wzrasta poziom energii. Gibereliny pomagają zapobiegać atrofii towarzyszącej kastracji (u szczurów), która jest jednym z objawów silnego działania androgennego.

Gibereliny i brasinosteroidy zawarte w pyłku sosny odgrywają integralną rolę w utrzymaniu zdrowia ekosystemów, których częścią są sosny i lasy. Pyłek sosny jest produkowany w znacznie większych ilościach niż potrzeba do zapylenia. Nadmiar pyłku sosny spada na ziemię i jest wchłaniany przez rośliny rosnące w tych ekosystemach, co przynosi im wiele korzyści. W rzeczywistości jest to niezbędne dla zdrowia tych ekosystemów oraz występujących w nich roślin, owadów i zwierząt.

Proszek z pyłku sosny jest również stosunkowo bogaty w arabinogalaktan. Zawiera około 1 proc. ziaren pyłku. Arabinogalaktan jest polisacharydem występującym w rodzinie sosny. Większość pyłku z przeznaczeniem na handel zbiera się z drzew modrzewiowych (Larix app), które mają szczególnie wysoki poziom związku. Arabinogalaktan cieszy się ostatnio dużym zainteresowaniem zarówno jako suplement stymulujący układ odpornościowy, jak i jako środek pomocniczy w leczeniu raka.

Arabinogalaktan jest zatwierdzony jako suplement diety przez FDA. Jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego i zwiększa produkcję maślanów (i innych krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych) w jelitach. Maślan jest niezbędny dla zdrowia okrężnicy i pomaga chronić błonę śluzową jelit przed chorobami, w tym przed rakiem. Stwierdzono, że jest probiotykiem, ponieważ stymuluje produkcję bifidobakterii i Lactobacillus w przewodzie pokarmowym. Arbinogalaktan zapobiega również nadmiernemu gromadzeniu się amoniaku w wątrobie, co może wystąpić w chorobach takich jak encefalopatia wrotna układowa.

Jest użytecznym środkiem pomocniczym w leczeniu raka ze względu na działanie stymulujące odporność. Polisacharydy, z których składa się związek, stymulują aktywność i cytotoksyczność komórek, tak zwanych naturalnych zabójców (NK), zwiększają produkcję interferonu gamma, stymulują ogólną odpowiedź immunologiczną i, jak stwierdzono, blokują przerzuty komórek rakowych do wątroby. Arabinogalaktan stymuluje fagocytozę, jest skuteczny przeciwko bakteriom Gram-ujemnym, w tym gatunkom Klebsiella. Suplement okazał się pomocny przy chronicznym zmęczeniu, wirusowym zapaleniu wątroby typu B i C oraz boreliozie. Pomoże w pewnym stopniu w podniesieniu liczby białych krwinek CD4, które często są obniżone w chorobach takich jak AIDS.

Zawartość aminokwasów jest wysoka we wszystkich pyłkach sosny. Na przykład analiza chemiczna pyłku Pinus montana wykazała, że zawiera on następujące składniki: argininę (6,4 g/100 g), leucynę (6,5 g/100 g), lizynę (5,1 g/100 g), metioninę (1,5 g/100 g), fenyloalaninę (2,1 g/100 g), tryptofan (0,8 g/100 g), tyrozynę (2,1 g/200 g) oraz śladowe ilości alaniny, kwasu aminomasłowego, kwasu asparaginowego, cystyny, kwasu glutaminowego, glicyny, hydroksyproliny, izoleucyny, proliny, seryny, teroniny, waliny.

Fenyloalanina jest związana z neuroprzekaźnikami w mózgu i wpływa na nastrój oraz stymuluje poziom dopaminy w mózgu. Zarówno fenyloalanina, jak i tyrozyna, są prekursorami Lewodopy. Lewodopa jest metabolizowana do dopaminy zarówno w sercu, jak i mózgu. Dopamina to neuroprzekaźnik, bez którego komunikacja neuronowa w mózgu byłaby niemożliwa. Stwierdzono również, że Lewodopa zwiększa zainteresowanie i aktywność seksualną oraz ułatwia erekcję u mężczyzn. Jest specyficzny dla leczenia anorgazmii (niezdolności kobiety do orgazmu). Zasadniczo Lewodopa jest proseksualną substancją chemiczną. Tyrozyna to również prekursor epinefryny (adrenaliny) i noradrenaliny. Arginina jest prekursorem tlenku azotu (stymulatora erekcji) i ma właściwości gojące rany oraz wzmacniające odporność (dlatego proszek z pyłku sosny jest tak skuteczny w schorzeniach skóry).

DHEA to najbardziej rozpowszechniony steroid w ludzkim krwiobiegu. Organizm zasadniczo przechowuje DHEA w bardziej stabilnej postaci, jak siarczan DHEA (DHEAS), i przekształca go w DHEA (a następnie w inne androgeny), gdy jest to potrzebne. U mężczyzn w średnim wieku poziom testosteronu i DHEA zwykle spada. Poziom DHEA osiąga szczyt około dwudziestego piątego roku życia mężczyzny, a następnie spada o ok. 2 proc. rocznie. W wieku osiemdziesięciu lat poziom we krwi wynosi zaledwie 10–15 proc. tego szczytu. Normalny poziom DHEA we krwi to 250–260 mikrogramów na decylitr (około jednej dziesiątej kwarty) krwi. Poziomy DHEAS są zwykle 500–1000 razy wyższe. (DHEAS i DHEA można uznać za zamienne, gdy mówimy o wpływie DHEA na zdrowie). Osoby z poziomem DHEA poniżej 100 mcg/dl konsekwentnie wykazują wyższą zachorowalność na choroby nowotworowe i chorobu serca.

Większość DHEA jest syntetyzowana w nadnerczach – około 10 proc. jest wytwarzanych w jądrach, a reszta w mózgu, sercu i wątrobie. Ze względu na syntezę w mózgu DHEA jest również uważany za neurosteroid mający silny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy i funkcjonowanie mózgu.

DHEA w tkankach obwodowych jest często przekształcany w bardziej aktywne androgeny, a te poziomy nigdy nie pojawiają się we krwi. Zasadniczo tkanki obwodowe w ludzkim ciele zwykle zawierają wszystkie enzymy niezbędne do przekształcenia DHEA w androstendion, a następnie w testosteron. Pozwala to na użycie większej liczby silnych androgenów w miejscu, w którym są najbardziej potrzebne, na dokładnych poziomach i być może to wyjaśnia, w jaki sposób DHEA może wpływać na tak wiele różnych części ciała. W istocie androgeny syntetyzowane z DHEA wywierają swoje działanie w tych samych komórkach, w których zachodzi synteza, a te zsyntetyzowane androgeny rzadko są uwalniane do ogólnego krążenia krwi (w ten sposób nigdy nie pojawiają się w badaniach krwi). Części ciała, które biorą udział w syntezie androgenów, zasadniczo wykorzystują niezwykle wyrafinowaną pętlę biofeedback, aby dokładnie określić, jakie poziomy androgenów są niezbędne, a następnie wytwarzają dokładnie to, czego potrzebują z DHEA, który normalnie krąży w organizmie. Co najmniej 30–50 proc. wszystkich androgenów u mężczyzn jest syntetyzowanych w tkankach obwodowych właśnie w ten sposób. Enzymy używane do tej syntezy androgenów (lub przemiany metabolicznej) i podstawowe prekursory androgenów, zwłaszcza DHEA, są zatem absolutnie niezbędne dla zdrowia kombinezonu.

Ponieważ DHEA można przekształcić w estrogeny, estron i estradiol, niektórzy ludzie uważają, że DHEA jest potencjalnym problemem, gdy stosuje się go w terapii zastępczej androgenami. Żadne badania tego nie wykazały. Poziom estrogenu u mężczyzn konsekwentnie pozostaje niezmieniony przez spożycie DHEA. Na przykład jedno badanie przeprowadzone na mężczyznach w wieku od sześćdziesięciu do siedemdziesięciu lat, którzy otrzymali domięśniowe zastrzyki z DHEA, wykazało podwyższony poziom DHEA i androstendionu we krwi. Nie stwierdzono zmian w ich poziomach estronu i estradiolu. Nawet przy wyjątkowo wysokich dawkach doustnych u młodych, zdrowych mężczyzn (1600 mg dziennie) poziomy estronu, estradiolu i SHBG pozostają na poziomie.

Suplementacja DHEA generalnie zwiększy poziom DHEA we krwi, a także poziomy androstendionu i testosteronu w surowicy. Podsumowując, suplementacja DHEA zwiększa poziom androgenów w tkankach obwodowych, zwiększa poziom androstendionu w surowicy.

Wykazano, że stosowanie DHEA wiąże się z wyższym poziomem energii i dobrym samopoczuciem, niższym stosunkiem otyłości talia/biodra, zwiększonym libido i zdolnościami erekcji, zmniejszoną depresją, poprawą funkcji poznawczych, zmniejszonym ryzykiem z powodu choroby niedokrwiennej serca i lepszą wrażliwością na insulinę i tolerancję glukozy.


Opracował w języku polskim Michał Uroczyński (Jaworzno, 23.11.2020)