Tymianek pochodzi z krajów basenu Morza Śródziemnego i jest jedną z najbardziej cenionych i popularnych przypraw kuchennych. Zasłynął jednak głównie z możliwości wszechstronnego stosowania w medycynie naturalnej.

W starożytnym Egipcie używany był ze względu na swe silne właściwości bakteriobójcze i konserwujące, między innymi do balsamowania zwłok. W Grecji stosowano go jako dodatek do aromatycznych i głęboko oczyszczających kąpieli. W Rzymie poświęcony był Wenus, bogini piękna i miłości, ponieważ napełniał energią życiową i miłosną. Wierzono także, że przynosi wolny od koszmarów, spokojny sen i że przydaje odwagi.

W XVII wieku angielski botanik i astrolog, Nicholas Culpeper, polecał go na wzmocnienie płuc i oczyszczenie ciała, a Karol Neuman, nadworny aptekarz cesarza Karola VI, odkrył w 1725 r., że działa on także silnie dezynfekująco.

Owiany tajemnicą

Nie wiadomo, skąd się wzięła nazwa „tymianek”. Czy wywodzi się ona od greckiego wyrazu thymon oznaczającego „odwagę” czy też pochodzi od thymiama („kadzidło”), bo tymianku używano do odymiania pomieszczeń ze względu na jego balsamiczny zapach i właściwości antybakteryjne.

Olejek tymiankowy pozyskiwany jest przez destylację tymianku właściwego z użyciem pary wodnej. W wyniku pierwszej destylacji otrzymywany jest olejek tymiankowy tzw. czerwony (choć ma barwę złotopomarańczową). Charakteryzuje się on wysoką zawartością związków z grupy fenoli, zwłaszcza tymolu i karwakrolu, a tym samym dużą siłą działania.

Wypada wspomnieć, że istnieje również olejek tymiankowy biały (w rzeczywistości jest on bezbarwny) będący wynikiem drugiej destylacji, który jest słabszy i mniej skuteczny w działaniu od czerwonego.

Obrońca organizmu

Olejek tymiankowy czerwony stymuluje układ immunologiczny, zapobiega infekcjom i pomaga w ich zwalczaniu. Działa bakteriobójczo, przeciwwirusowo, przeciwpasożytniczo. Badania naukowe dowiodły także jego skuteczności w zwalczaniu grzybów: Candida albicans, Aspergillus (kropidlak) i Fusarium.

Ponadto łagodzi stany zapalne, objawy przeziębień, kaszel i ból gardła. Zmniejsza stres organizmu, rozluźnia i uspokaja. Pomaga także zmniejszyć objawy syndromu chronicznego zmęczenia. Przyspiesza usuwanie z organizmu odpadów i toksyn. Zapobiega powstawaniu cellulitu. Eliminuje nieprzyjemny zapach z ust. Dzięki zawartości ważnych fenolowych przeciwutleniaczy, neutralizuje wolne rodniki i wspomaga detoksykację organizmu. Przypisuje mu się także pozytywny wpływ na usprawnienie pamięci i ogólną poprawę nastroju.

Olejek tymiankowy czerwony należy przyjmować doustnie przez 2 tygodnie dwa razy dziennie w proporcji 2 krople olejku na szklankę zimnej wody. Po tym okresie należy zrobić co najmniej tygodniową przerwę, po której można ten proces powtórzyć. Taka cykliczność zabiegów obowiązuje przez cały czas przyjmowania olejku tymiankowego.

Polecam roztwór wodny tego olejku, bo woda jest dla organizmu neutralna, a ewentualne mieszanie z oliwą zmniejsza skuteczność działania zawartych w nim wartościowych substancji czynnych. Można go również przyjmować w kapsułkach: 2 krople olejku wkroplić tuż przed spożyciem do pustej kapsułki. Kapsułkę z olejkiem zamknąć, połknąć i popić szklanką zimnej wody.

Uwaga: nigdy nie wolno używać nierozcieńczonego olejku tymiankowego niezależnie od celów jego stosowania.

W czasie doustnego przyjmowania olejku tymiankowego nie należy stosować żadnych innych olejków zawierających karwakrol (np. olejek oregano). Po dwutygodniowej kuracji i tygodniowej przerwie można zmienić olejek stosowany do zabiegów, z tymiankowego na inny.

Masaże i kąpiele

Olejek tymiankowy czerwony stosowany zewnętrznie do masażu lub kąpieli łagodzi bóle mięśni i stawów, i wspomaga krążenie. Zmniejsza objawy stanów zapalnych i zmian grzybicznych skóry. Działa oczyszczająco.

Do masażu, wcierania w okolice oskrzeli i wcierania w stopy olejek tymiankowy należy połączyć z olejem bazowym (np. olej arganowy lub oliwa z oliwek) w proporcji 7–10 kropli olejku tymiankowego na 100 ml (lub 1–2 krople olejku na łyżkę stołową) oleju bazowego. Taki zabieg łagodzi bóle stawów i mięśni, odpręża, działa korzystnie na skórę przy egzemie, łuszczycy, trądziku i opryszczce oraz na paznokcie zaatakowane grzybicą. W celu wzmocnienia odporności organizmu, jego rewitalizacji i regeneracji dobrze jest smarować skórę w okolicy grasicy, czyli w śródpiersiu górnym – tuż za mostkiem.

Stosuje się go też do kąpieli relaksujących, a także kąpieli przy problemach skórnych, bólach reumatycznych i bólach mięśni (7 kropli olejku do wanny z ciepłą wodą). Nadaje się także do moczenia stóp (1–2 kropli olejku do miski z ciepłą wodą). Zabieg poprawia krążenie krwi, zmniejsza uczucie zmęczenia i przynosi ulgę przy przeziębieniach oraz stanach grypowych.

Kobiety w ciąży i karmiące piersią nie mogą stosować tego olejku w ogóle. Nie powinny go także używać dzieci do 16. roku życia.

Opracował Liliann Kristinn Elmborg

Artykuł opracowany na podstawie prac naukowych i popularno-naukowych, między innymi::

1. A. Kowalczyk, M. Przychodna, S. Sopata, A. Bodalska, I. Fecka: Thymol and Thyme Essential Oil—New Insights into Selected Therapeutic Applications, 2020 r.

2. V. Tullio, N. Mandras, V. Allizond, A. Nostro, J. Roana, C. Merlino, G. Banche, D. Scalas, A. M. Cuffini: Positive Interaction of Thyme (Red) Essential Oil with Human Polymorphonuclear Granulocytes in Eradicating Intracellular Candida albicans, 2012 r.