Pieprz cayenne znajduje uznanie w wielu kuchniach świata ze względu na swój charakterystyczny, ostry smak i intensywny aromat. Przyprawa ta dodawana jest do wielu potraw, pasztetów, a nawet soków warzywnych. Wykorzystuje się ją również do produkcji kosmetyków, a zawarta w nim kapsaicyna jest składnikiem preparatów łagodzących ból. Pieprz cayenne korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu pokarmowego, a także może pomóc obniżyć poziom ,,złego" cholesterolu we krwi. Jakie jeszcze ma właściwości?   

Pieprz cayenne określany jest też jako „pieprz kajeński“, „papryka cayenne“ oraz „papryka kajeńska“. Roślina ta powstaje z przetworzenia papryki rocznej (Capsicum annuum L.), która należy do rodziny psiankowatych, a pochodzi z tropikalnych terenów Ameryki Południowej i Środkowej. Uprawiana jest również w Polsce. Do leczenia była wykorzystywana  już ponad pięć tysięcy lat temu. Jako przyprawy zaczęto jej używać dopiero w Europie.

 
Pieprz cayenne powstaje po ususzeniu i zmieleniu owoców. Jest ostry w smaku. Stosuje się go do: potraw mięsnych, rybnych, makaronów, kasz, sosów, pasztetów warzywnych, jaj, czy też zapiekanek. Przyprawia się nim soki z warzyw, a także czekoladę. Roślina znajduje zastosowanie w branży kosmetycznej do wyrobu balsamów i kremów. Dzięki właściwościom przeciwbólowym jej składniki są wykorzystywane w farmaceutyce do produkcji leków na dolegliwości bólowe.    

Na prozdrowotne i lecznicze właściwości pieprzu cayenne wpływają jego składniki

Pieprz cayenne zawiera witaminy: A, B2, B4, B6, C, E, a także K. Nie brakuje też biopierwiastków, wśród których warto wymienić: żelazo, potas, cynk, mangan, magnez, fosfor, wapń i sód. W składzie rośliny występują również: kapsaicyna, błonnik pokarmowy, luteina, zeaksantyna oraz karotenoidy.

Kapsaicyna – ważny składnik pieprzu cayenne  

O bardzo ostrym smaku pieprzu cayenne decyduje kapsaicyna. Jest to organiczny związek chemiczny należący do alkaloidów. Podrażnianie kubków smakowych to nie jest jego jedyna właściwość. Działa też rozgrzewająco na organizm, a także skutecznie łagodzi dolegliwości. Substancja ta znajduje się w składzie preparatów, maści i kremów przeciwbólowych przyjmowanych na bóle mięsni, stawów, przy reumatyzmie, a także w razie wystąpienia bolesności związanych z  wysypką oraz łuszczycą. Badania wykazały, że kapsaicyna wykazuje się też zdolnością uśmiercania komórek nowotworowych.  

Pieprz cayenne wspomaga proces zrzucenia wagi

Zawarte w pieprzu cayenne związki, zwłaszcza kapsaicyna oraz błonnik pokarmowy wpływają na prawidłowy przebieg trawienia. Powodują zwiększoną produkcję soków trawiennych, bezproblemowe wypróżnianie, a także zapobiegają zaparciom. Metabolizm zostaje przyspieszony, co sprawia, że tłuszcz jest spalany w ilościach wpływających na obniżenie masy ciała. Poza tym po spożyciu pokarmu występuje uczucie nasycenia, a dzięki temu chęć podjadania pomiędzy posiłkami zostanie powstrzymana.  Warto zaznaczyć, że pieprz cayenne można spożywać normalnie przy posiłkach stosując go jako przyprawę, jak też w suplementach diety, gdzie jest jednym ze składników hamujących apetyt.

Pieprz cayenne na wzmocnienie odporności organizmu

Pieprz cayenne ma właściwości rozgrzewające. Warto więc go przyjmować, kiedy ciało jest wychłodzone, np. podczas zimowych mrozów, gdy przebywamy na powietrzu. W trakcie choroby i lekkim przeziębieniu (przy długotrwałym lepiej go nie przyjmować, gdyż może doprowadzić do jeszcze większego  osłabienia) pomoże nie tylko się wypocić, ale również przyspieszy leczenie. Przyprawa ta ma bowiem właściwości przeciwzapalne. Przy infekcji gardła wpłynie na  zmniejszenie stanów zapalnych błon śluzowych, poprawi możliwość oddechową i zadziała bakteriobójczo. Profilaktyczne wypijanie napoju na bazie pieprzu cayenne może zapobiec ryzyku wystąpienia stanów zapalnych i w ten sposób poprawić odporność organizmu.

Przepis na napój z pieprzem cayenne na lepsze zdrowie

Należy zagotować wodę i ostudzić ją, żeby była letnia. Następnie trzeba ją wlać do szklanki tak, żeby wypełniła ok. 1/3 objętości, a potem dodać 2 szczypty pieprzu cayenne (może to być ok. 1/4 łyżeczki przyprawy), a także sok z połowy średniej limonki, pół łyżeczki miodu oraz liść mięty dla orzeźwienia. Wszystkie składniki mieszamy i wypijamy ok. 30 minut przed spożyciem posiłku. Napój wpływa na przyspieszenie metabolizmu, poprawę odporności, a także lepsze trawienie pokarmów.  

Pieprz cayenne korzystnie działa na układ sercowo-naczyniowy

Badania wykazały, że pieprz cayenne może obniżać poziom ,,złego" cholesterolu LDL. Składniki przyprawy wykazują skuteczność przy zapobieganiu stresowi oksydacyjnemu, a także hamują rozwój fibryny, która doprowadza do skrzepów. Dzięki temu nie dochodzi do wystąpienia wielu groźnych chorób układu krążenia, takich jak  miażdżyca czy zakrzepica. Pieprz cayenne wpływa również na lepszą drożność tętnic i uelastycznienie naczyń krwionośnych. Jego spożywanie może spowodować obniżenie poziomu ciśnienia krwi oraz lepszą pracę serca.

Pieprz cayenne na dolegliwości i lepsze zdrowie

•    Przyprawa może być stosowana zewnętrznie jako składnik preparatów do poprawy jędrności skóry, lepsze ukrwienie jej komórek, a nawet zmniejszenie cellulitu.
•    Spożywanie pieprzu cayenne zaleca się osobom zmagającym się z częstymi bólami głowy.
•    Substancje zawarte w pieprzu cayenne mogą zapobiegać wystąpieniu udaru mózgu.
•    Przyprawa wzmacnia organizm i dodaje energii.
•    Zawarta w pieprzu cayenne kapsaicyna skutecznie łagodzi dolegliwości związane z neuropatią cukrzycową.

To warto wiedzieć

Substancje zawarte w pieprzu cayenne mogą wywołać nieprzyjemne dolegliwości w przypadku, gdy przyprawa jest spożywana razem z farmaceutykami wpływającymi na ustanie  wydzielania kwasu żołądkowego: leków na cukrzycę, ACE-inhibitorów oraz żeń-szenią i miłorzębu japońskiego. Dlatego osoby przyjmujące wymienione wyżej leki i produkty  powinny wcześniej skonsultować z lekarzem chęć konsumpcji przyprawy.   

W czasie miesiączki spożywanie pieprzu cayenne może wywołać u kobiet silniejsze krwawienia niż zazwyczaj. Nadmierne dawki przyprawy czasami powodują podrażnienie żołądka, zgagę, a także mogą przyczynić się do refluksu żołądkowo-przełykowego.

Opracował Jarosław Cieśla