Drodzy Czytelnicy, chciałbym w poniższym artykule opisać Wam substancję, którą wielu badaczy nazywa eliksirem młodości. Dobra wiadomość jest taka, że każdy z nas ma w organizmie pewne jej ilości. Ta gorsza to fakt, że z wiekiem jest jej coraz mniej oraz to, iż upośledza się również wchłanianie tej substancji. Bardzo istotny jest również fakt jakości jedzenia przez nas spożywanego, ponieważ w produktach wysoko przetworzonych karnozyna występuje w śladowych ilościach lub nie ma jej tam wcale.

Karnozyna to niezwykła substancja występująca naturalnie w mózgu, nerkach i mięśniach szkieletowych ssaków, ptaków i ryb. Wraz z wiekiem jej poziom w organizmie zmniejsza się, co wiąże się z przyspieszeniem procesów starzenia oraz degeneracji narządów wewnętrznych. Logicznym zatem wydaje się, że podniesienie i utrzymywanie jej optymalnego poziomu w organizmie wpływa na opóźnienie procesów starzenia organizmu.

Karnozyna jest nazywana eliksirem młodości nie bez powodu. W 1994 roku G. McFarland i R. Holliday badali wpływ karnozyny na ludzkie fibroblasty, czyli najliczniejsze komórki naszej tkanki łącznej. Stwierdzili oni znaczne wydłużenie życia komórek spowodowane hamowaniem przez karnozynę mechanizmu skracania telomerowych odcinków DNA. Zatem, mówiąc językiem potocznym: karnozyna, przedłużając życie poszczególnych komórek, jest w stanie zmniejszyć zużycie materiałów, z których jesteśmy zbudowani.

Co więcej, ci sami naukowcy odkryli, że karnozyna hamuje wzrost komórek nowotworowych, nie zaburzając przy tym rozwoju normalnych, zdrowych komórek naszego ciała. Obniża również stężenie dialdehydu malonowego (MDA) mającego działanie kancerogenne i mutagenne. To cenna wiadomość zarówno dla osób obciążonych genetycznie skłonnością do raka, jak i tych, którzy już zapadli na tę straszną chorobę.

Cenne jest też jej działanie ochronne na wątrobę. Karnozyna może zatrzymać przewlekłe uszkodzenie tego organu – również to spowodowane alkoholem. Zatrzymanie zaś procesów zapalnych w obrębie wątroby pozwala na intensyfikację działań autoregeneracyjnych tego ważnego narządu. Zmniejsza także stopień dysfunkcji nerek oraz hamuje procesy je degenerujące.

Już te wymienione właściwości karnozyny czynią z niej nieocenione narzędzie do walki z procesami zapalnymi i degeneracyjnymi, które przyspieszają starzenie się naszego ciała. I to praktycznie bez ryzyka wystąpienia skutków ubocznych. Zalecam karnozynę każdemu z moich pacjentów. Bez wątpienia korzyści z jej stosowania odniesiesz również i Ty, Szanowny Czytelniku. Jednak to nie koniec zastosowań karnozyny.

Karnozyna wykazuje bowiem silne działanie antyoksydacyjne, ponieważ bierze udział w wygaszaniu tlenu singletowego. Działa synergistycznie z α-tokoferolem, czyli z witaminą E. Podawanie karnozyny z α-tokoferolem zmniejsza stres oksydacyjny i chroni przed chorobami sercowo-naczyniowymi, dlatego zaleca się ją pacjentom z wszelkimi dolegliwościami ze strony układu wieńcowego, również tym po przebytych zawałach i udarach. Poprawia siłę i częstotliwość skurczów mięśnia sercowego, zmniejsza napięcie naczyniowe poprzez regulowanie gospodarki wapniowej, ponieważ jony wapnia odgrywają kluczową rolę w pobudzaniu i regulacji skurczu komórek mięśnia sercowego. Dzięki temu karnozyna działa protekcyjnie na serce, chroniąc je przed uszkodzeniem w wyniku niedokrwienia oraz dzięki reperfuzji, czyli przywróceniu przepływu krwi w niedokrwionym narządzie. Stwierdzono ponadto, że jej doustne przyjmowanie przez okres trzech miesięcy poprawia stan skóry oraz spłyca zmarszczki.

Karnozyna może stanowić także ważny element profilaktyki przeciwko chorobom neurodegeneracyjnym, takim jak choroba Parkinsona oraz choroba Alzheimera. W badaniach klinicznych, w których pacjentom z chorobą Parkinsona podawano L-dopę z karnozyną, stwierdzono zmniejszenie sztywności rąk i nóg oraz drżenia rąk. Jej działanie lecznicze w przypadku choroby Alzheimera jest związane ze zdolnościami kreatyny do chelatowania jonów metali (żelaza, cynku, kobaltu i miedzi) potęgujących neurotoksyczność beta-amyloidu stanowiącego czynnik wpływający na degenerację neuronów.

Neuroprotekcyjne działanie karnozyny sprawdza się także w leczeniu dzieci dotkniętych autyzmem. W tym przypadku mechanizm jej działania nie został do końca poznany, jednak przeprowadzone badania kliniczne wykazały statystycznie istotną różnicę w skali autyzmu oraz w testach słownictwa z zastosowaniem jednego wyrazu.

Aby odnieść maksymalne korzyści z karnozyny, najlepiej przyjmować ją wraz z koenzymem Q10, który zwielokrotnia jej przyswajanie przy podawaniu doustnym, a który już sam w sobie jest istotną prozdrowotną substancją, której należy poświęcić osobny artykuł.

Karnozyna, naturalnie występująca tylko w tkance zwierzęcej, powinna być regularnie suplementowana przez wegetarian i wegan, których dieta nie dostarcza tej niezwykle cennej substancji. W swojej praktyce spotkałem się z wieloma przypadkami osób stroniących od pokarmu mięsnego, które cierpiały na dolegliwości sercowe, a u których dzięki suplementacji karnozyną dolegliwości te zostały w istotny sposób złagodzone.

Opracował dr Hubert Czerniak