Witamina B12 to najmłodsza ze znanych nam witamin

Została odkryta w 1934 r. przez dwóch naukowców: Minota i Murhy'ego. Stosowano ją jako lekarstwo na niedokrwistość złośliwą, chorobę do tej pory nieuleczalną. Znajduje się prawie wyłącznie w pokarmach pochodzenia mięsnego.

Jesteśmy w stanie przyswoić około 1 mg witaminy B12 ze spożywanych pokarmów, ale posiadamy jej około 1000 mg zmagazynowanej w wątrobie. W przypadku dobrze odżywionej osoby zapas witaminy B12 wystarcza nawet na cztery lata. W związku z tym nawet osoby niejedzące pokarmów zwierzęcych dość długo nie odczuwają skutków niedoboru. Zalecana dawka dzienna to około 4 µg dla osoby dorosłej. Dzienne jej zapotrzebowanie pokryjemy, pijąc szklankę mleka i jedząc trzy plastry sera edamskiego.

Witamina B12 odgrywa ważną rolę w budowaniu i dojrzewaniu czerwonych krwinek szpiku kostnego. Wspomaga funkcjonowanie całego ośrodkowego układu nerwowego i odpowiada za osiągnięcie prawidłowego wzrostu. Bierze udział w metabolizmie węglowodanów, tłuszczów i białek. Uczestniczy w syntezie kwasów nukleinowych (nośniki cech dziedzicznych) w komórkach. Wspomaga wydzielanie mleka podczas laktacji.

Witamina B12 – zwiększone zapotrzebowanie

Niedobory dotyczą przede wszystkim osób chorych na wszelkie odmiany anemii. Suplementacji wymagają także ludzie niejedzący mięsa i potraw mlecznych oraz te cierpiące na choroby upośledzające przyswajanie tej witaminy (choroba Leśniowskiego-Crohna, cukrzyca, stwardnienie rozsiane), a także osoby po operacjach żołądka i jelit. Witamina ta stosowana jest w stanach wyczerpania fizycznego i psychicznego. Niektóre leki zakłócają przyswajanie witaminy B12 –środki antykoncepcyjne, niektóre leki przeciwwrzodowe oraz te obniżające poziom cholesterolu.

Witamina B12 – skutki niedoborów i nadmiaru

Niedobory witaminy B12 objawiają się osłabieniem, utratą masy, zmęczeniem, brakiem tchu, apatią, zakłóceniem pamięci, rozkojarzeniem. Najczęstszym skutkiem przewlekłego niedoboru witaminy B12 jest niedokrwistość. Witamina B12 uważana jest za mało toksyczną – jej nadmiar wydalany jest z kałem.

Witamina B12 – najlepsze źródła

Najlepszym źródłem witaminy B12 jest mięso i produkty mięsne, szczególnie wątroba i nerki. Jej dobre źródło to również mleko, produkty mleczne i jaja. Trzeba pamiętać, że witamina B12 należy do witamin bardzo trwałych. Nie rozkłada się mimo konserwowania i przechowywania pożywienia w puszkach.

Radosław Lesz