Liczne badania pokazują uzupełniające się działanie witamin D3, K2 i koenzymu Q10 (CoQ10) na układ sercowo-naczyniowy we wspomaganiu wzrostu, gęstości kości, promowaniu dobrego samopoczucia oraz zwiększenia jasności umysłu i produktywności.

Witamina D3 to najważniejsza substancja epigenetyczna, jaką kiedykolwiek odkryto, odpowiedzialna za aktywację ponad 3000 genów związanych z regulacją licznych procesów zachodzących w organizmie. Witamina D jest ważna dla zdrowia kości (wchłaniania wapnia w jelicie cienkim) oraz prawidłowego funkcjonowania mięśni. Badania pokazują, że witamina D może pomóc w zmniejszaniu złamań i poprawie siły mięśni. Ponadto wysoki poziom witaminy D3 w diecie może być odpowiedni do osiągnięcia wyższej szczytowej masy kostnej w wieku dorosłym, a tym samym – do zapobiegania osteoporozie. Wiadomo również, że jest potrzebna komórkom w pełnieniu podstawowych funkcji, takich jak regulacja wzrostu i śmierci komórek. Badania wykazały, że witamina D może pomóc chronić przed ostrymi infekcjami dróg oddechowych i zapaleniem płuc. Osoby z kliniczną depresją często mają niedobory witaminy D. Badając wpływ witaminy D na mózg, naukowcy odkryli możliwe mechanizmy działania, które mogą rzucić światło na to, w jaki sposób niedobór może prowadzić do depresji. Znaleźli również dowody na to, że podniesienie poziomu witaminy D pomaga złagodzić objawy. Badania wykazały, że osoby z otyłością i wysokim ciśnieniem krwi mają zwykle niższy poziom witaminy D. Niektóre badania sugerują, że witamina może pomóc obniżyć ciśnienie krwi. W jednym badaniu kobiety po menopauzie otrzymywały suplementy witaminy D3 (w porównaniu z placebo) w celu zmniejszenia masy ciała. Wynik pokazał, że kobiety, które miały odpowiedni poziom witaminy D3, straciły więcej tkanki tłuszczowej, zauważyły większą redukcję obwodu talii i straciły więcej na wadze. Suplementacja witaminą D3 (zwłaszcza większymi dawkami) powinna być uzupełniana witaminą K2.

Witamina K składa się z grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, które są niezbędne dla prawidłowego krzepnięcia, funkcjonowania tętnic i tkanek miękkich oraz odpowiedniego wykorzystania wapnia dla zdrowych kości. Witamina K2 aktywuje czynniki krzepnięcia, MGP i osteokalcynę – białka wytwarzane w wątrobie, kościach i naczyniach krwionośnych, które koagulują krew, „oczyszczają” złogi wapnia zgromadzone w tętnicach i wiążą je z powierzchnią kości. Aktywacja następuje poprzez karboksylację, w której witamina K działa jako kofaktor dla karboksylazy gammaglutamylowej, enzymu przekształcającego reszty Glu białek w Gla, co daje im zdolność wiązania jonów wapnia. Następnie witamina K2 jest poddawana recyklingowi, dzięki czemu organizm może ją ponownie wykorzystać. Witamina K jest szczególnie istotna dla układu sercowo-naczyniowego. Organizm wytwarza białko macierzy Gla (MGP) – białko zależne od witaminy K – które jest najsilniejszym znanym obecnie naturalnym inhibitorem zwapnienia. Ale aby wykonać tę funkcję, należy aktywować MGP. Kiedy organizm ma odpowiednią ilość witaminy K2, MGP zapobiega odkładaniu się wapnia w tętnicach i naczyniach krwionośnych, przywracając go do krwiobiegu, aby wapń można było wykorzystać do innych celów, takich jak budowanie mocnych, gęstych kości. Zdaniem naukowców liczne dane wykazały, że suplementacja witaminy K2 sprzyja zdrowiu układu sercowo-naczyniowego. Trzyletnie badanie na 244 zdrowych kobietach po menopauzie zapewniło przełomową demonstrację wpływu witaminy K2 na zdrowie serca. Grupa została losowo przydzielona do przyjmowania odżywczej dawki (180 mcg/dzień) witaminy K2 przez trzy lata. Po trzech latach suplementacji wskaźnik sztywności ß w grupie suplementujących uległ istotnemu obniżeniu w porównaniu ze wzrostem w grupie placebo. Wyniki potwierdziły, że witamina K2 nie tylko hamowała związane z wiekiem usztywnienie ścian tętnic, ale także powodowała statystycznie istotną poprawę elastyczności naczyń.

Koenzym Q10 lub CoQ10 jest prawdopodobnie najważniejszym przeciwutleniaczem dla układu sercowo-naczyniowego. Pomaga on kontrolować szkodliwe działanie wolnych rodników i stresu oksydacyjnego bezpośrednio związanego z procesem starzenia. CoQ10 odgrywa istotną rolę w komórkowej produkcji ATP (energii). Koenzym Q10 jest niezbędny dla serca do utrzymania odpowiedniego poziomu energii. Kiedy poziom CoQ10 spada, tkanki spalają paliwo nieefektywnie, powodując uszkodzenia oksydacyjne i ostatecznie tracąc swoją funkcję. Kiedy mięsień sercowy traci swoją efektywność paliwową, może wystąpić niewydolność serca. Badania pokazują, że odpowiednia suplementacja CoQ10 nie tylko przywraca normalny poziom CoQ10, ale także zapobiega postępowi niewydolności serca i faktycznie może odwrócić ten postęp oraz wydłużyć przeżycie, a także poprawić jakość życia. Jako wyjątkowy przeciwutleniacz CoQ10 zmniejsza sztywność naczyń krwionośnych, która jest konsekwencją dysfunkcji śródbłonka. Wykazano, że zarówno witamina K2, jak i CoQ10 poprawiają funkcję śródbłonka, ale nie jest to jedyne działanie łączące te ważne składniki odżywcze. Statyny są powszechnym zaleceniem do obniżania poziomu cholesterolu. Ich stosowanie wciąż rośnie w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci, chociaż powszechnie wiadomo, że statyny wpływają na obniżenie poziomu CoQ10 w organizmie. Jednak artykuł opublikowany niedawno w „Expert Review Clinical Pharmacology” sugeruje, że statyny mogą działać jako „toksyny mitochondrialne”, wywierając negatywny wpływ na serce i naczynia krwionośne nie tylko poprzez wpływ na CoQ10, ale także poprzez hamowanie syntezy witaminy K2 (kofaktora do aktywacji macierzy białek Gla, co z kolei chroni tętnice przed zwapnieniem). Koenzym Q10 jest potrzebny do regeneracji witaminy E po zneutralizowaniu wolnych rodników. CoQ10 i witamina E zwalczają razem chorobotwórcze wolne rodniki. Wykazano, że suplementacja CoQ10 witaminą E znacznie zmniejsza miażdżycę i stany zapalne, które są prekursorami chorób serca. CoQ10 jest badane i wykorzystywane ze względu na jego potencjalne korzyści dla zdrowia serca, ale także w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Huntingtona i ataksja Friedreicha.

Witamina E to rozpuszczalna w tłuszczach substancja odżywcza, którą można znaleźć w żywności i/lub stosować jako suplement diety. Mięso, orzechy, oleje roślinne, drób, produkty pełnoziarniste, owoce, jajka i zielone warzywa liściaste zawierają witaminę E. Niedobór witaminy E jest niezwykle rzadki i najprawdopodobniej powoduje go zaburzenie, które wpływa na wchłanianie tłuszczów w diecie. Witamina E bierze udział w wielu procesach metabolicznych w organizmie człowieka, a także w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Najbardziej znana funkcja witaminy E to rola przeciwutleniacza, który zatrzymuje produkcję wolnych rodników. Choroby takie jak choroby serca, nowotwory i wiele innych są bezpośrednio związane z wolnymi rodnikami, więc witamina E odgrywa ważną rolę w zapobieganiu lub opóźnianiu tych schorzeń. Witamina E oraz CoQ10 są skutecznymi przeciwutleniaczami w komórkach ludzkiego ciała. Chlorofilina to pochodna chlorofilu – zielonego barwnika nadającego roślinom zieloną pigmentację. Związek ten jest rozpuszczalny w cząsteczkach tłuszczu, które są wchłaniane bezpośrednio do krwi poprzez układ limfatyczny. Badania pokazują korzyści zdrowotne wynikające ze stosowania diety bogatej w chlorofilinę. Związek ten może chronić przed czynnikami rakotwórczymi, pomóc w odtruwaniu wątroby oraz w neutralizacji pierwiastków (toksyn) zanieczyszczających organizm człowieka. Dodatkowo to doskonałe źródło witamin: A, C, E i K, bogate również w wiele przeciwutleniaczy i minerałów, takich jak: magnez, żelazo, wapń i potas. Oprócz tego chlorofilina zwiększa przepływ tlenu w całym organizmie, poprawia funkcje oddechowe i łagodzi stany zapalne, a także pomaga w gojeniu się ran.

Cynk jest minerałem niezbędnym dla wielu procesów zachodzących w organizmie, w tym dla utrzymania normalnych funkcji poznawczych, wzroku, płodności i reprodukcji, a także zdrowych włosów, skóry i paznokci oraz prawidłowo funkcjonującego układu odpornościowego. Cynk przyczynia się również do prawidłowego metabolizmu kwasów tłuszczowych i makroskładników odżywczych.

Opracowała dr n med. Jolanta Ziąba